تهیه كننده ضیافت دوست : حق الناس است اگر صرف پر کردن آنتن کار کنیم

صد کادو: تهیه کننده برنامه مذهبی «ضیافت دوست» با اعتقاد بر این که تا مدت ها برنامه های سحر تلویزیون سنخیتی با سحر نداشتند، اشاره کرد که این برنامه ها اغلب به برنامه های آرشیوی از جنس راز بقا و پرداختن به ابنیه تاریخی محدود شده بود. او با ارائه توضیحاتی درباره ی شرایط ساخت این برنامه، تاکید کرد، «در این ساعت روز برنامه زنده روی آنتن رفتن جهاد است.»
وی در عین حال معتقد است: شبکه سه سیما سال هاست در انتخاب مداح و مناجات خوانی و حضور کارشناسان و پوشش رسانه ای پیش قدم بوده است.
حسن محمدیان، تهیه کننده برنامه مذهبی «ضیافت دوست» که از سال ۹۸ روی آنتن شبکه سه سیماست، در گفت و گویی با ایسنا شرکت کرد به پرسش هایی در خصوص این که چه باید کرد تا برنامه های مذهبی فقط به ساختاری برای پر کردن آنتن شبکه ها تبدیل نشود؟ چطور میتوان برنامه های مذهبی را با ساختارهای روز برنامه سازی در دنیا مطابقت داد؟ راه های رسیدن به برنامه های با کیفیت دینی برای جذب مخاطب و خصوصا بیننده جوان کدام است؟ پاسخ داد.
حق الناس است اگر صرف آنتن پر کردن کار کنیم
وی در حوزه مباحث بالا اظهار داشت: مگر نماز امری تکراریست یا روزه کار تکراریست. در برنامه مذهبی دعای کمیل همان دعای کمیل است اما کاری که برنامه ساز باید انجام دهد زیبا جلوه دادن این دعاست. در جهان عرب وقتی دعای کمیل را می خوانی عرب زبان ها بصورت خاص این دعا را گوش می دهند چون بصورت وسیع این دعا توسط حضرت ایراد شده و معارفی که در آن گنجانده شده ازطریق یک آدم عادی قابل بیان نیست. نکته این است که ما برای برنامه ای مثل مناجات خوانی تلاشمان را بکنیم بهترین ها را انتخاب نماییم. چه برای لوکیشن، چه انتخاب مداح و چه تصویربرداری و چه زمان پخش آن. اگر همه ی اینها دست به دست هم بدهند مصداق بارز آن روایت از امام رضا (ع) هستیم که فرمودند، اگر محاسن کلام ما را مردم بفهمند خودشان از ما تبعیت می کنند و ما وظیفه مان است محاسن ائمه(ع) را درست جلوه بدهیم.
محمدیان اشاره کرد: این که پژوهش نکرده و صرف آنتن پر کردن کار نماییم، حق الناس است. ممکنست در همه جا دوستانی باشند که کم بگذارند اما عمده سازندگان برنامه های مذهبی سیما کسانی هستند که مخلصانه و سخت با وجود برآوردها و دستمزدهای پایین کار می کنند و با شرایط محدودی که دارند چند برابر زحمت می کشند.
او افزود: اساسا وظیفه داریم در همه ی ابعاد بروزرسانی نماییم ولی این چیزی که هم اکنون به عنوان خروجی از شبکه های مختلف تلویزیون جمهوری اسلامی پخش می شود، زحمت های زیادی پای آنها کشیده شده و شاید ظاهرا برنامه ترکیبی ساده ای باشد ولی در بطن آن ساعت ها مطالعه و بحث صورت می گیرد که چه کسی چه چیزی را و چگونه بتواند در کجا برای مردم عنوان کند.
شبکه سه سیما سال هاست در انتخاب مداح پیش قدم بوده
وی با اعلان اینکه شبکه سه سیما سال هاست در انتخاب مداح و مناجات خوانی و حضور کارشناسان پیش قدم بوده است، توضیح داد: نخستین باری که مداحان جوان، آقایانی مثل مهدی رسولی، مطیعی و… در رسانه بصورت تصویری برنامه اجرا کردند در شبکه سه سیما بود. کارشناسان درجه یک در تهران و کشور اکثرشان حضورشان برای نخستین بار در شبکه سه سیما بوده است. در بحث و نوع پوشش رسانه ای هم شبکه سه سیما پیش قدم بوده است. این شبکه سال هاست اچ دی شده و از تجهیزات حرفه ای استفاده می کند؛ ضمن این که کارگردانان و تصویربرداران با کمترین خطا و زنده مراسم ها را پوشش می دهند.
همگام سازی «ضیافت دوست» شبکه سه با رادیو
این تهیه کننده با اعلان اینکه ساخت «ضیافت دوست» بناست که ادامه داشته باشد، توضیح داد: بنای ما این است که این برنامه را با رادیو همگام سازی نماییم و بتوانیم در مساجدمان آنرا پخش نماییم. در کشورهای عرب زبان که اکثرا اهل سنت هستند می بینیم که از مناره هایشان پیش از اذان بامداد مناجات پخش می شود. الان در تنها جایی که این اتفاق می افتد، حرم ها است و در مساجد اینطور نیست. اگر بتوانیم در مساجد برنامه را فراگیر نماییم و آنجا را مامنی قرار دهیم که مشاغل خاص و کسانی که شیفت شب هستند و در آن ساعات زحمت می کشند، مشتری برنامه باشند، اتفاق خوبی صورت می گیرد.
برنامه های سحر هیچ سنخیتی با سحر نداشتند
این تهیه کننده در ادامه درباره ی محوریت برنامه «ضیافت دوست» که ابتدا پخش مناجات های شبانگاهی تحت این عنوان توسط میثم مطیعی برگزار می شد و بصورت زنده از این شبکه روی این شبکه می رفت، توضیح داد: یک سال پس از ماه مبارک رمضان که فضای کرونا اوج گرفت، آقای فروغی (مدیر شبکه سه) و دوستان به این نتیجه رسیدند که در ماه شعبان مناجات شعبانیه را شروع نماییم. ما هر شب در حرم امام رضا (ع) مناجات شعبانیه را داشتیم. خیلی استقبال خوبی شد و با عنایت به این که درِ حرم های اهل بیت(ع) بسته بود، این برنامه برای ارتباط مخاطب با اماکن زیارتی بار بسیار زیادی را به دوش کشید. این برنامه نیمه شب ها روی آنتن می رفت و بعدها به این تصمیم رسیدند که به بامداد منتهی شود.
وی افزود: حدود ۴۰ سال از انقلاب اسلامی می گذرد، برنامه های سحرگاهی شبکه های سیما اغلب تولیدی بوده و هیچ سنخیتی با سحر نداشتند. حالا را نمی گویم اما در گذشته نزدیک، ما چیزی که به عنوان برنامه شبانگاهی در تلویزیون دیدیم، راز بقا و معرفی ابنیه ی تاریخی و برنامه هایی از این جنس بصورت آرشیوی بود. اما در شبکه سه سیما این برنامه (ضیافت دوست) قوت گرفت و کرونا هم چاشنی این تصمیم بود. مخاطبان این برنامه افرادی هستند که دلشان می خواهد پیش از اذان بامداد فضای آرامش بخشی داشته باشند و بتوانند پل ارتباطی با خدا برقرار کنند و برای نماز صبحشان آماده شوند. شاید این مخاطبان، مخاطبان ظاهرا زیادی نباشند اما جلوتر که پیش رفتیم متوجه شدیم زیاد هستند و این اتفاق خوبی بود.
تنها برنامه زنده سحرگاهی سیما و صدا برنامه «ضیافت دوست» است
این تهیه کننده با اعلان اینکه تلویزیون در طول سال ویژه برنامه سحرگاهی بصورت کلی نداشته است، عنوان کرد: البته هم اکنون شبکه های یک و قرآن سیما برنامه هایی دارند، قبل از این برنامه هایی شبیه به هم و حالت گرافیکی دراین زمینه تولید می شد. ولی حالا تنها برنامه زنده سحرگاهی سیما و صدا برنامه «ضیافت دوست» است و ما در این ساعات هیچ برنامه زنده ای نداریم. این که چرا به مناجات روی آوردیم هم بدین سبب بود که دنبال فضای آرامش بخش و مقدمه برای نماز بامداد بودیم. این که ترجیحا اگر کسی بی خوابی به سرش می زند در آن ساعت ارتباطی با خدا داشته باشد و الزاما شاید همه توان نماز شب خواندن نداشته باشند و قرار هم نیست الزامی در کار باشد ولی ما در آیات داریم که نفس بیدار بودن پیش از نماز بامداد و سحر فضیلت دارد. این بیداری را با مناجات عجین کردیم. این که چرا حرم های اهل بیت(ع) را انتخاب کردیم بدین سبب است که در حرم ها شما مناجات کنندگان را می بینید. ما در حرم حضرت امام رضا(ع) که مناجات خوانی را انجام می دهیم به خاطر فضای حرم نمی توانیم در رواق امام خمینی این برنامه را برگزار نماییم، چون ساعت اذان بامداد نیم ساعت متفاوت می باشد و تصاویری که مردم درحال خواندن مناجات و نماز شب در گوشه ی حرم هستند را بصورت مفصل در برنامه استفاده می نماییم اما در حرم حضرت معصومه سلام الله علیها که هستیم برنامه ما در خود حرم است و در رواق امام خمینی مداح ما حضور دارد و مردم هم می آیند و به خاطر نماز بامداد شرکت می کنند.
صحیفه سجادیه را احیاء کردیم
محمدیان درباره ی ی محتوای برنامه «ضیافت دوست» نیز تصریح کرد: عموما محتوای برنامه مناجات خمس عشر و صحیفه سجادیه است. تقریباً می شود گفت در کشور ما در زمینه مناجات، صحیفه ی سجادیه مغفول واقع شده است. ما در این برنامه کاری که کردیم صحیفه سجادیه را احیاء کردیم. ۱۵ مناجات در مفاتیح تحت عنوان مناجات خمس عشر داریم که از مناجات تائبین شروع و به مناجات زاهدین ختم می شود. اغفالات بنده در دنیا در این ۱۵ حال می تواند تقدیم شود و اسامی که امام سجاد(ع) برای این ۱۵ مناجات تعیین کرده اند خیلی جالب است که ابتدا انسان توبه می کند پس از خوف خدا می ترسد و بعد به امید خدا امیدوار می شود و بعد محبت خداوند در دلش ایجاد می شود و بعد در مقابل این محبت شکر می کند و به مقام های بالا مثل عارفان و زاهدان می رسد. بدین سبب مهندسی بسیار زیبایی در ادعیه این حضرت وجود دارد و ما توفیق داشتیم در طول این سالها این مناجات ها را در برنامه مان داشته باشیم. در کنار این شب های جمعه دعای کمیل را داریم. در روزهای شهادت و ولادت ادعیه ای که منتسب به آن روز است را داریم. به عنوان مثال در مفاتیح هفت زیارت مطلقه و مختصه از امام حسین (ع) را داریم که در مناسبت ها مثل شب قدر، عید فطر عرفه و عاشورا و اربعین و نیمه رجب و شعبان زیارت مخصوص امام حسین (ع) را پخش می نماییم.
حجم بالای ادعیه ها و فضای محدود تلویزیون
وی با اشاره به حجم بالای ادعیه ها و فضای محدود تلویزیون اظهار داشت: شاید تلویزیون نتواند بصورت ویژه به مناسک بپردازد، به عنوان مثال در عید غدیر مولودی پخش می کند اما یکی از بزرگترین دایره المعارف های شیعه، زیارت امیرالمومنین(ع) در عید غدیر است. این زیارت نامه حدود ۲۱ صفحه است و اساسا یک مخاطب نمی تواند بنشیند و آنرا یک جا گوش بدهد و شاید مخاطبان خیلی کمی بتوانند. بدین سبب ما این زیارت را در دهه ی ولایت تقسیم می نماییم و هر شب قسمتی از آنرا می خوانیم. ما در روزهای سال بیشتر برنامه را در مشهد مقدس می بینیم و هنگام ولادت حضرت معصومه سلام الله و در روزهای ورود ایشان به شهر قم و شهادت ایشان در ماه ربیع الثانی در قم هستیم و در روزهای ماه صفر و وفات حضرت زینب(سلام الله) در دمشق در حرم مطهر حضرت زینب برنامه را برگزار می نماییم. در دهه ی عاشورا در کربلا و در دهه ی اربعین در راه پیاده روی اربعین برنامه را برگزار می نماییم.
دشواری های ساخت برنامه زنده در اماکن مذهبی
وی درباره ی ی دشواری های ساخت برنامه در اماکن مذهبی اظهار داشت: برنامه ی «ضیافت دوست» نکته ی عجیبی دارد و آن ساعت پخش آنست. در آن ساعت برنامه زنده رفتن در ماه رمضان و برخی مناسبت ها توجیه دارد ولی در طول سال عملا کار دشواری است. این برنامه از زمانی که روی آنتن می رود از نقطه ی آغازش در لوکیشن تا آخر حدود ۵۰ نفر از عوامل درگیر هستند. از تولید در لوکیشن، عوامل فنی، عوامل پشت صحنه و پشتیبانی و تدارکات و نودال مرکزی که در مرکز خراسان جهت برقراری ارتباط با نودال تهران و سپس رژی تهران که پخش شبکه سه سیماست. سپس در پخش، زیرنویس برنامه را انجام می دهیم چونکه ادعیه ها همه بطور کامل زیرنویس ندارند و بدین سبب زیرنویس ها ایجاد و روان سازی و قابل فهم می شوند. آن ساعت برنامه رفتن روی آنتن به نظر من جهاد است. در اماکن مذهبی هم اولویت زوار هستند و نباید مزاحمتی برای آنها ایجاد کرد. همین مسائل موجب می شود محدودیت های خیلی زیادی متاسفانه یا خوشبختانه برای ما به عنوان برنامه ساز و تیم رسانه ایجاد شود. پس در جایی مثل پیاده روی اربعین عملیاتی که انجام می دهیم دشوار است. در گرمای ۵۰ درجه عراق از بامداد تا بعداز ظهر فعال می باشند، نیمه شب هم بیدار می شوند تا ارتباط زنده را برقرار کنند. ما رسما با یک منطقه ی جنگی طرف می باشیم به علت محدودیت هایی که وجود دارد؛ یعنی اگر کسی اعتقاد به این کار نداشته باشد، هیچ وقت چنین برنامه ای را نمی سازد. کار ساده تری را انجام می دهد و درآمد بهتری هم کسب می کند.
محمدیان در آخر درباره ی ی نحوه انتخاب میهمانان و مداحان برنامه «ضیافت دوست» نیز بیان کرد: این افراد از نظر زیبایی خوانی و تسلط بر دانش مورد قبول هستند. ما از مداحان طراز اول کشور استفاده می نماییم یا به عنوان مثال کسانی را در حرم امام رضا (ع) انتخاب می نماییم که مناجات خوان هستند و نه فقط یک مداح.

منبع: صد کادو