بعد از گذشت ۳ سال از تهیه مقدمات زبان های در خطر؛ پیگیری طرح ملی زبان های در خطر از سال آینده

به گزارش صد كادو سرپرست پژوهشگاه میراث فرهنگی و گردشگری همچون اولویت ها و لزوم های حوزه گویش ها و زبان های محلی را پرداختن به زبان های در خطری دانست كه هر چند مقدمات طرح ملی آن از سه سال قبل در گروه زبان و گویش رایج پژوهشكده زبان شناسی، فراهم شده، اما مقرر است از سال آینده به صورت جدی كار خویش را ادامه دهد.
به گزارش صد كادو به نقل از ایسنا، بهروز عمرانی در همایش تخصصی «زبان مادری» برای گرامیداشت روز جهانی زبان مادری اظهار داشت: در واپسین سال های قرن بیستم زبان شناسان به این توافق رسیدند كه یونسكو باید برای بحران نابودی زبان ها چاره اندیشی كرده و از آنها با اقداماتی مانند حمایت مالی ثبت و ضبط و بررسی اسناد و مدارك پشتیبانی كند.
او اضافه كرد: یونسكو به منظور پشتیبانی از تنوع زبانی، چند زبانگی، ترویج، شناخت و نگهداشت حدود هفت هزار زبان موجود در جهان و بخصوص زبان هایی كه در معرض خطر هستند و جلوگیری از بحران نابودی زبان ها و به دنبال آن، ناپدید شدن فرهنگ ها، روز ۲۱ فوریه را روز جهانی زبان مادری نامگذاری كرد.
وی با اشاره به اینكه زبان مادری فقط زبان نیست بلكه مهمترین نمود یك فرهنگ بوده و پاسداشت آن به منزله ابقاء و احیای هویت و فرهنگ جوامع است، افزود: یونسكو سال ۲۰۱۹ را به نام «اهمیت زبان های بومی در ایجاد و گسترش صلح و آرامش» نامیده است.كشورها با اجرای مراسم گوناگون در چارچوب شعر، سرود خوانی، رقص های محلی، نمایش های سنتی، انتشار مجله و كتاب این روز را جشن می گیرند و هر ساله در ایران هم گرامی داشته می شود.
عمرانی اظهار داشت: پژوهشكده زبان شناسی، كتیبه ها و متون بعنوان نماینده پژوهشگاه میراث فرهنگی و گردشگری، بیشتر از یك دهه است كه به مناسبت این روز مراسمی را در چارچوب رویداد فرهنگی برگزار و اولویت های طرح های پژوهشی اش را هم به این مهم اختصاص داده و نتایج آنها را در چارچوب طرح های پژوهشی، كتاب و مجموعه مقالات منتشر می كند.

طرح اطلس زبانی ایران به كجا رسید؟
وی همچون طرح های پژوهشی این پژوهشكده را علاوه بر پرداختن به واژه نامه های گویشی و مستند سازی گویش ها، مبحث طرح ملی اطلس زبانی ایران عنوان نمود و اظهار داشت: طرح ملی اطلس زبانی ایران علاوه بر اینكه مجموعه ای از تمامی میراث زبانی كشور است، همه ی لهجه ها و گویش ها را در خود جای داده است.
عمرانی با اشاره به اینكه این طرح با هدف عرضه تصویری از سیمای زبانی كشور در حال تدوین است، تصریح كرد: نمونه های گویشی دیجیتالی برای آوانویسی و تهیه اطلس آماده شده است.
وی با بیان این نكته كه زبان مادری در شكل گیری هویت و شخصیت افراد مؤثر است و فراگیری زبان مادری بر تداوم پیوند فرد با گذشته و ریشه خود می افزاید، اظهار نمود: از جانب دیگر با نابودی یك زبان در اصل فرهنگ پرارزش یك قوم همراه با پیشینه تاریخی، اجتماعی و هنری آن از بین می رود.
او همچون اولویت ها و لزوم های دیگر درباره گویش ها و زبان های محلی را پرداختن به مبحث زبان های در خطر دانست كه از سال ۱۳۹۴ در گروه زبان و گویش رایج پژوهشگده زبان شناسی، كتیبه ها و متون مطرح شده و مقدمات آن هم فراهم شده و اضافه كرد: ازاین رو لزوم، مقرر است از سال آینده این طرح ملی به صورت جدی كار خویش را ادامه دهد.
به نقل از روابط عمومی پژوهشگاه میراث فرهنگی و گردشگری، وی افزود: گویش های ایرانی كه به صورت اقلیت در كشورهای همسایه (افغانستان یا ازبكستان) بكار می روند، نماینده فرهنگ و تاریخ ایران زمین در آن كشورها هستند و كوشش برای حفظ گویش ها در حقیقت تلاش برای پاسداری از میراث فرهنگی كشورمان خواهد بود.
عمرانی اظهار داشت: با عنایت به لزوم اجرای طرح های نجات بخشی بر مبنای برنامه ششم توسعه، در خصوص تهیه پیوست تخصصی میراث فرهنگی از یك سو و شناسایی و مستندسازی میراث فرهنگی ملموس و ناملموس در حوزه ایران فرهنگی، پژوهشگاه میراث فرهنگی و گردشگری، در این حوزه برنامه های خویش را اجرایی می كند.