بگیر و ببند بلایند دیت ها فرهنگ آشنایی در روابط را اصلاح می کند؟

صد کادو: ویدئو های «بلایند دیت » به عنوان نوع جدیدی از قرار آشنایی میان دختران و پسران مدتی است که در فضای مجازی منتشر می شود. ویدیوهایی که تعدادی از آنها کاملا در لحظه و متکی بر نظر واقعی افراد و برخی دیگر برای جذاب تر شدنِ ماجرا و گرفتن بازدید بیشتر با سناریوی از پیش تعیین شده ایجاد می شود. این ویدئوها بطور معمول هرچند وقت یکبار بواسطه برخی نظراتی که شرکت کنندگان درباره ی آشنایی مطرح می کنند وایرال شده و بحث بر سر ساخت آنها بالا می گیرد، اما این دفعه یک برخورد قهری باردیگر نام «بلایند دیت »ها را سر زبان ها انداخته است.
به گزارش صد کادو به نقل از ایسنا، چند روز قبل رییس پلیس امنیت عمومی فراجا از شناسایی و برخورد با ۱۵ نفر از برگزارکنندگان اصلی جلسات «بلایند دیت» در فضای مجازی آگاهی داد و اظهار داشت: «با توجه به افزایش رواج پدیده «بلایند دیت» در فضای مجازی و شکایت گوناگون خانواده ها از لطمه های اجتماعی، فرهنگی و اخلاقی ناشی از این روابط، بررسی های اطلاعاتی و رصدهای دقیق در این زمینه انجام شده است و این ۱۵ نفر با هماهنگی مراجع قضایی احضار، جلب و یا مورد تذکر قرار گرفته اند.» او همین طور با اشاره به این که محتوای نامناسب در رابطه با این کارها پاکسازی و صفحات مربوطه در فضای مجازی توقیف شده اند، اشاره کرد: «این طرح تا پاکسازی کامل فضای مجازی از چنین محتواهایی ادامه می یابد.»
اما آیا فقط برخورد قهری و توقیف صفحات مجازی سازنده ویدیوی «بلایند دیت »ها می تواند راه حل درستی برای ممانعت از ترویج فرهنگ ناصحیح و یا حتی فانتزی آشنایی میان دختران و پسران باشد؟ آیا چنین تصمیماتی در نهایت منجر به آموزش سواد رابطه می شود؟ یا حتی اصلا با به راه انداختن «طرح پاکسازی کامل فضای مجازی از چنین محتواهایی» که رییس پلیس امنیت عمومی فراجا به آن اشاره کرده، مقرر است دیگر خبری از «بلایند دیت»ها نشنویم؟

با دید واقعی برای نسل جدید برنامه ریزی کنید

در این حوزه مرجان علی قارداشی _ روانشناس _ در گفت و گو با ایسنا، با تأکید بر این که «بلایند دیت »ها یک فرهنگ جدید نیست، می گوید: بلایند دیت با شکل امروزی تبدیل به یک آیتم تصویری جذاب شده است است که دختران و پسران خوش تیپ و خوش قیافه را مقابل دوربین می نشاند و ما با باورهای آنها آشنا می شویم؛ باورهایی که لزوما قرار نیست صحیح باشند و اتفاقا همین مساله سبب شده است متوجه شویم معیارهای آشنایی و ازدواج تا چه اندازه نسبت به گذشته تغییر یافته است و همین دیدگاه ها این سرنخ را به متخصصان و سیاست گذاران می دهد که با دیدگاه واقعی و به دور از تصورات رویایی برای این نسل برنامه ریزی کنند.

برخورد قهری جلوی باورهای غلط پیرامون ازدواج را می گیرد؟

او معتقد می باشد «بلایند دیت »ها عاملی برای تغییر فرهنگ ازدواج نیست و تأکید می کند: ویدیوهایی که ترند شدند به نظر بیشتر محتوایی برای تماشایی شدن هستند، اما این به مفهوم آن نیست که در کف جامعه تمام آشنایی ها اصولی و برمبنای سواد درست رابطه شکل می گیرد. بلاینددیت ها دقیقا دوربین خودرا وسط رابطه های امروزی گذاشته اند تا نشان دهند چه مواردی نیاز به اصلاح و آموزش دارند و چه مواردی خوب و درست مطرح می شوند؛ بدین سبب اگر در این قرار ملاقات ها می بینیم که دو طرف در حال گفتن چرندیات هستند، دقیقا بین جامعه هم این اتفاق می افتد و چیزی نیست که این برنامه آنرا ترویج دهد که با برخورد قهری بخواهیم جلوی آنرا بگیریم.
علی قارداشی ویدیوی «بلایند دیت»ها را فاقد هرگونه پایه و اساس علمی می داند و می گوید: اما این معنای آن نیست که می توان با برخورد قهری جلوی ارائه و تقویت باورهای غلط پیرامون ازدواج را گرفت. بخواهیم یا نخواهیم شکل روابط تغییر یافته است،

پس بجای یک برخورد سختگیرانه و متعصبانه باید به آن شکل و فرم بدهیم.

سیاست های فرهنگی با افکار نسل جوان همسو نیست

این روانشناس با تأکید بر این که برخورد قضایی با بلاینددیت های تصویری بالاتر از آنکه یک راه حل باشد، یک واکنش به تحولات اجتماعی است، می گوید: جامعه ایران، به ویژه نسل جوان درحال تغییر سبک زندگی و نگرش به روابط است، اما قوانین و سیاستهای فرهنگی هنوز مطابق با این تغییرات به روز نشده اند. بنابراین برخی ترجیح می دهند بجای مدیریت و هدایت این تغییرات، بوسیله ممنوعیت و برخورد قضایی، آنها را متوقف کنند.
او ادامه می دهد: این درحالی است که این نوع برخوردها به طور معمول نتایج معکوس دارد و موجب می شود این پدیده ها به صورت زیرزمینی و غیرقابل نظارت گسترش پیدا کنند. راه حل منطقی تر می تواند تعریف چارچوب های مشخص برای این نوع برنامه ها باشد تا هم نیاز نسل جدید را درنظر بگیرد و هم با ارزش های فرهنگی سازگار باشد.

سرکوب پاسخگو نیست
این روانشناس معتقد می باشد این نوع برخوردهای قهری با مسئله ای مثل ترویج ازدواج یا آشنایی افراد، بجای آنکه مشکل را حل کند موجب بروز مقاومت اجتماعی می شود و می گوید: پدیده بلایند دیت در جامعه وجود دارد، چه موافق و چه مخالف آن باشیم؛ راه درست این است که آنرا هدایت و مدیریت نماییم، نه این که فقط با سرکوب بدنبال حذف این پدیده برویم.

چرا برخورد قهری با بلاینددیت ها اشتباه است؟
او درباره ی چرایی اشتباه بودن برخوردهای قهری با بلاینددیت ها و شیوه های جدید آشنایی دختران و پسران، توضیح می دهد: ایجاد فضای پنهان کاری نخستین چالشی است که بدنبال برخورد شدید با آن مواجه می شویم برای اینکه اگر مردم احساس کنند که امکان آشنایی سالم و شفاف را ندارند، به روش های زیرزمینی یا نامطمئن متوسل می شوند. از طرفی جامعه ای که با اجبار یا ممنوعیت اداره شود، به تدریج اعتمادش را به نهادهای تصمیم گیر از دست می دهد و بدنبال آن رویکرد اقناعی نیز فراموش می شود.

بگیر و ببند فقط صورت مسئله را پاک می کند
علی قارداشی ادامه می دهد: مشکل اصلی درباب نحوه آشنایی دختران و پسران، ضعف در سیستم های سنتی آشنایی و ازدواج است، نه فقط وجود پلت فرم هایی که این پروسه را تسهیل می کنند بدین جهت با بگیر و ببند فقط صورت مسئله اصلی پاک می شود.
او در جواب این پرسش که چطور می توان شرایط را برای آشنایی سالم، درست و به دور از فانتزی هایی که بلاینددیت ها ایجاد می کنند، مدیریت کرد؟، توضیح می دهد: باید بجای برخورد قهری، چارچوب های مشخصی برای چنین فعالیتهایی تعیین شود تا آشنایی ها در محیطی امن تر صورت گیرد. همین طور نمی توان از نقش رسانه ها در فرهنگ سازی آشنایی صرف نظر کرد. باید بجای بستن راه های جدید، در مورد روش های صحیح و اخلاقی آشنایی دختران و پسران آموزش داد.

بالاخره دختران و پسران کجا آشنا شوند؟!
این روانشناس ایجاد جایگزین های رسمی و بومی را راهکاری دیگر و جایگزین برخورد قهری می داند و اظهار می کند: اگر هدف ترویج ازدواج و تشکیل خانواده باشد، راه درست این است که به مردم انتخاب آگاهانه و فضای سالم بدهیم، نه این که فقط با بستن راه ها، آنها را به سوی روش های پرریسک تر سوق دهیم. به نظر من یک پیشنهاد خوب برای ترویج آشنایی و ازدواج در فضای علنی و صحیح این است که رویدادهای اجتماعی هدفمند و فرهنگی اجرا شود که در آن افراد مجرد بتوانند در محیطی سالم و کنترل شده با هم آشنا گردند.
او در این حوزه به ذکر مثال هایی پرداخته و می گوید: گردهمایی های کتاب خوانی و مباحثه یکی از این رویدادها است تا افرادی که به یک حوزه فکری علاقه دارند، بتوانند در فضایی فرهنگی با هم تعامل کنند و بیشتر آشنا گردند. رویدادهای ورزشی و کوهنوردی گروهی نیز یک فعالیت گروهی سالم می باشد که موجب شناخت بدون فشار مستقیم می شود.
این روانشناس معتقد می باشد که شرکت در کارگاه های مهارت های زندگی و ازدواج باید نرمال سازی شود تا افراد بدون ترس از قضاوت شدن بتوانند در آن شرکت نمایند و می گوید: این کارگاه ها نیز جایی است که افراد مجرد می توانند در عین مهارت آموزی، افراد همفکر خودرا پیدا کنند. همین طور تورهای گردشگری مخصوص مجردها یک راه حل سالم دیگر آشنایی است البته به شرط این که بدون برچسب ازدواج مستقیم و با هدف تعامل سالم اجتماعی اتفاق بیفتد. در نهایت راه دیگر آشنایی سالم شبکه سازی حرفه ای و کاری است چونکه خیلی از روابط عاطفی از دل روابط کاری شکل می گیرند. این شیوه ها، هم از نظر فرهنگی پذیرفته شده تر هستند و هم فضای آشنایی را هدفمند و سالم هدایت می کنند، بدون این که نیاز به برخورد قهری باشد.

جوانان باید بدانند ازدواج فقط گل وبلبل نیست
او تأکید می کند فضای رسانه، بهترین روش است تا بجای تحمیل یک الگوی خاص، آگاهی بخشی و تغییر نگرش پیرامون آشنایی صورت گیرد و می گوید: در این حوزه ساخت مستندها و برنامه هایی بدون سانسورهای غیرضروری درباره ی تجربه های موفق و ناموفق ازدواج موثر است. جوانان باید متوجه شوند که ازدواج فقط گل و بلبل نیست و چالش های جدی در راه آشنایی و زندگی مشترک وجود دارد که باید با آموزش و نگاه واقعی به این مقوله برطرف شود.
این روانشناس سریال ها و فیلم های واقع گرایانه را راه حل مشخص دیگری برای فرهنگسازی پیرامون آشنایی دختران و پسران می داند و تأکید می کند: البته این مهمست که فیلم و سریال مملو از کلیشه های عاشقانه اغراق شده نباشد و داستان هایی از روابط سالم و پروسه تصمیم گیری آگاهانه را نشان دهد.
علی قارداشی از «بحث های چالشی و گفتگوهای آزاد» به عنوان راهکاری دیگر برای فرهنگسازی آشنایی و ازدواج یاد کرده و میگوید: برنامه های تلویزیونی یا اینترنتی که افراد مختلف (متخصصان، جوانان، زوج های موفق و ناموفق) درباره ی دغدغه های واقعی ازدواج صحبت کنند، یک آگاهی درست به دختران و پسران جوان می دهد.
او ادامه می دهد: کمپین های فضای مجازی با استفاده از متخصصین و چهره های محبوب برای مطرح کردن گفت وگوهای واقعی درباره ی معیارهای انتخاب شریک زندگی هم می تواند کمک کننده باشد. همین طور برنامه های تعاملی و مشاوره ای شامل پادکست ها، وبینارها یا برنامه های زنده که در آن متخصصان روابط به سوالات و نگرانی های جوانان پاسخ دهند در آموزش آشنایی صحیح موثر است.

فقط شعار ندهیم «ازدواج خوب است»
این روانشناس می گوید: بجای تبلیغ مستقیم «ازدواج خوب است» و بیان جملات شعاری، باید دغدغه های جوانان مانند مسایل مالی، ترس از تعهد، مهارت های رابطه و… بررسی شود و بعد راهکارهای عملی برای آنها ارائه شود. رسانه اگه نقش «راهنما» را ایفا کند، تاثیری بمراتب عمیق تر و ماندگارتر از تبلیغات دستوری و فرمایشی خواهند داشت.
او در آخر تأکید می کند: البته برای طراحی یک طرح مؤثر در رسانه های ایران که معیارهای صحیح انتخاب آگاهانه در ازدواج را آموزش دهد، باید چند اصل مهم از قبیل جذابیت، تأثیرگذاری، فرهنگ سازیِ همراه با ارزش های جامعه مدرن و امروزی را درنظر گرفت.

منبع: sadkado.ir