خسروپناه: نگاه لوطی گری پیش از انقلاب در تولیدات هنری دغدغه ما نیست

به گزارش صد کادو، دبیر شورایعالی انقلاب فرهنگی اظهار داشت: بعضی از آثار فرهنگی و هنری که قبل از انقلاب تولید می شد، بازتاب دهنده دغدغه های آن دوران بود؛ اما امروز، بعضی از تولیدات هنری، همان نگاه لوطی گری پیش از انقلاب را بازتولید می کنند در حالیکه این مسائل، نیاز و دغدغه امروز ما نیستند.
به گزارش صد کادو به نقل از ایسنا، حجت الاسلام و المسلمین عبدالحسین خسروپناه در همایش ملی حکمرانی و نظام سیاست گذاری فرهنگی که در فرهنگستان هنر برگزار شد ضمن اشاره به چهلمین سالگرد تأسیس شورایعالی انقلاب فرهنگی، اظهار داشت: برنامه های گوناگونی درحال برگزاری است. تابحال نزدیک به ۲۰۰ نشست تخصصی و چهار همایش ملی برگزار شده است.

تفاوت های حکومت داری با حکمرانی علم و فرهنگ
وی در رابطه با گام دوم شورا بیان نمود: ما تلاش داریم حکومت داری علم و فرهنگ را به حکمرانی علم و فرهنگ تبدیل نماییم. بین حکومت داری علم و فرهنگ و حکمرانی علم و فرهنگ تفاوت زیادی وجود دارد، در حکومت داری، تصمیم گیری به شکل هرمی صورت می گیرد. مدیران یا یک شورای کوچک، آئین نامه ها و سیاست ها را تدوین و ابلاغ می کنند. اما در حکمرانی، مشارکت گسترده ی نخبگان و مردم ضروری می باشد. حکمرانی مردمی باید مبتنی بر نظریه نظام انقلابی باشد که در بیانیه گام دوم انقلاب، مقام معظم رهبری بر آن تاکید داشته اند.
دبیر شورایعالی انقلاب فرهنگی اظهار داشت: معمولا تصمیم گیری ها در حکومت داری علم و فرهنگ یا توسط مدیران مسئول صورت می گیرد که اغلب نگاهی محدود دارند، یا تحت تاثیر گروههای مافیایی قدرت و اقتصاد قرار می گیرد. در هر دو حالت، مردم و نخبگان کشور کنار گذاشته می شوند. در مقابل، حکمرانی علم و فرهنگ باید شامل مشارکت مردم، دانشمندان و نخبگان باشد و حقوق همه مخاطبان را رعایت کند.
وی در رابطه با خصوصیت های حکمرانی مطلوب بیان نمود: حکمرانی هنر باید مبتنی بر حکمت باشد. هنر به معنای خلقی است که از تخیل مبتنی بر عقل و خرد زاییده شود. این اصل در همه انواع هنر _ چه تجسمی، نمایشی، آوایی یا مرکب مانند سینما و معماری _ باید رعایت شود.
وی با اشاره به اینکه در حکمرانی باید نیازهای جامعه شناسایی و بر مبنای آن تصمیم گیری شود، اظهار داشت: برای نمونه، در حوزه رسانه های خانگی و سریال ها، نیازهای فرهنگی مردم باید مبنا باشد، نه الگوگیری از مسائل و نیازهای هالیوود یا بالیوود.

تاکید بر فاصله گرفتن از حکومت داری هِرمی
دبیر شورایعالی انقلاب فرهنگی افزود: ما باید از حکومت داری هرمی فاصله بگیریم و بسمت حکمرانی مشارکتی، حکمت بنیان و رصدمحور حرکت نماییم تا مسائل واقعی جامعه در حوزه های خانواده، اشتغال و سایر حوزه های اجتماعی به درستی مدیریت شود.
خسروپناه با تکیه بر این که مسائل و نیازهای امروز جامعه ایران با گذشته تفاوت های اساسی دارد، اضافه کرد: بعضی از آثار فرهنگی و هنری که قبل از انقلاب تولید می شد، بازتاب دهنده دغدغه های آن دوران بود؛ اما امروز، بعضی از تولیدات هنری، همان نگاه لوطی گری پیش از انقلاب را بازتولید می کنند. در حالیکه این مسائل، نیاز و دغدغه امروز ما نیستند.
وی یکی از خصوصیت های حکمرانی علم و فرهنگ را اصلاح نظام آموزشی و پژوهشی با استفاده از ظرفیت نخبگان واقعی در حوزه فرهنگ، هنر و علم دانست و اضافه کرد: این اصلاح، نیازمند مشارکت متخصصان هر حوزه است، نه تصمیم گیری های محدود در شوراهای کوچک.

چرا دکترای خوشنویسی در ایران وجود ندارد؟
وی افزود: برای نمونه، در وزارت علوم شورایی به نام «شورای گسترش» وجود دارد که برای تمام دانشگاه های کشور تصمیم گیری می کند. این شورا، گرچه متشکل از افراد دانشمند و فاضل است، اما گاهی بلوغ کافی در حوزه های خاصی مانند هنر ندارد. در حوزه هنر، دوره دکترای پژوهش هنر با گرایش هایی مانند تاریخ تطبیقی و تحلیلی هنر اسلامی، حکمت هنرهای دینی، و مطالعات رسانه داریم. اما هنوز دکترای خوشنویسی در ایران وجود ندارد! این در شرایطی است که خوشنویسی یکی از هنرهای اصیل ایرانی است. متأسفانه، دانشجویان علاقمند به این حوزه مجبور می شوند برای دریافت مدرک دکترا به کشورهایی مانند ترکیه بروند. در این راه، نه تنها ارز کشور صرف دانشگاه های خارجی می شود، بلکه واحدهای درسی گذرانده شده نیز، به جای تقویت نگاه ایرانی-اسلامی، مبتنی بر نگاههای غیرایرانی است.
خسروپناه اظهار داشت: در برخی رشته های موسیقی، لیسانس «موسیقی ایرانی» وجود دارد، اما برای مقطع ارشد، «موسیقی جهان» تعریف شده است؛ یا برعکس. در حوزه صنایع دستی هم همین وضعیت دیده می شود. ما هنوز به نظریه پردازی جامع در هنر ایرانی _ اسلامی دست نیافته ایم.
وی افزود: این تفاوت میان حکومت داری و حکمرانی علم و فرهنگ است. حکمرانی باید با مشارکت نخبگان، به اصلاح نظام آموزشی و پژوهشی در تمام حوزه ها، همچون هنر، بپردازد.
دبیر شورایعالی انقلاب فرهنگی بیان نمود: حکمرانی هنر باید زمینه ساز تولید نظریه های بومی در حوزه هنر ایرانی _ اسلامی باشد. این نظریه ها می توانند هویت و اصالت هنر ایرانی را تقویت کرده و جایگاه آنرا در زمینه جهانی ارتقا دهند.

تصمیم گیری علم و فرهنگ باید با چه کسانی باشد؟
وی افزود: یکی دیگر از خصوصیت های حکمرانی مطلوب، مشارکت گسترده نخبگان و مردم است. تصمیم گیری در حوزه علم و فرهنگ نباید صرفا توسط مدیران یا گروههای خاص اقتصادی و مافیایی صورت گیرد. این تصمیم گیری باید با مشورت و هم اندیشی گسترده میان صاحب نظران، دانشمندان، و نخبگان صورت گیرد.
خسروپناه اظهار داشت: حکمرانی علم و فرهنگ با حکومت داری سنتی تفاوت های بنیادین دارد. اصلاح نظام آموزشی و پژوهشی، گسترش نظریه پردازی بومی، و تقویت مشارکت نخبگان، همچون گامهای ضروری در راه تحقق حکمرانی مشارکتی و حکمت بنیان در زمینه علم و فرهنگ است.
وی افزود: فرآیند حکمرانی شامل چهار مرحله اساسی است: سیاست گذاری، تنظیم گری، تصدی گری، و نظارت و ارزیابی. این مراحل باید با تاکید بر مشارکت نخبگان و بر مبنای نیازهای مردم صورت گیرد. نه مدیران اجرایی و نه ذینفعان اقتصادی، بلکه نخبگان جامعه باید محور اصلی این فرآیند باشند.
دبیر شورایعالی انقلاب فرهنگی اظهار داشت: برای نمونه، در تدوین سند ملی موسیقی، خانه موسیقی و هنرمندان با گرایش های مختلف مشارکت داشتند. این سند بر مبنای اصول حاکم بر موسیقی ایرانی _ اسلامی، که از اندیشه های مقام معظم رهبری استخراج شده است، تدوین شد. همینطور در تهیه و تصویب سند صنایع دستی، ۱۴۰۰ نخبه و فعال این حوزه همکاری داشتند.
بنابر اعلام روابط عمومی شورایعالی انقلاب فرهنگی استاد خسروپناه افزود: وظیفه نهادهای حکومتی، بسترسازی و تسهیل گری است. حکومت باید میدان را هموار کند تا نخبگان به شکل حداکثری در فرآیند حکمرانی مشارکت داشته باشند. اگر این امر محقق شود، می توانیم ادعا نماییم که گام دوم انقلاب در حوزه حکمرانی علم و فرهنگ تحقق یافته است. البته این به معنای نفی دستاوردهای گذشته نیست. شورایعالی انقلاب فرهنگی همواره از نخبگان بهره گرفته است، اما احتیاج به افزایش و گسترش مشارکت وجود دارد. بعنوان مثال، در تدوین سند امنیت غذایی، حدود ۴۰۰ محقق مشارکت داشتند. اما با عنایت به وجود ۱۲ هزار عضو هیأت علمی در حوزه کشاورزی، این تعداد کافی نیست. ما باید بسترهایی فراهم نماییم که حداقل ۴۰۰۰ نفر در این فرایندها مشارکت کنند.

منبع: صد کادو