مهر بررسی می كند؛ گزینه های سکانداری وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی

صد کادو: با مشخص شدن نتیجه انتخابات و نزدیک شدن زمان تشکیل دولت جدید به ریاست مسعود پزشکیان، درباره ی ترکیب کابینه و انتصاب وزرای مختلف همچون وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی گمانه زنی هایی شده است.

خبرگزاری مهر؛ گروه فرهنگ و ادب _ فاطمه میرزاجعفری: با مشخص شدن نتیجه انتخابات و نزدیک شدن زمان تشکیل دولت جدید به ریاست مسعود پزشکیان گمانه زنی هایی درباره ی ترکیب کابینه و انتصاب وزرای مختلف به گوش می رسد. یکی از وزارتخانه های مهم برای هر دولتی، وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی است که برای تصدی ریاست آن نام چند گزینه احتمالی مطرح شده اند.
سید عباس صالحی، حسین انتظامی، احمد مسجدجامعی و حجت الله ایوبی گزینه هایی هستند که احیانا یکی از آنها در چهاردهمین دوره ریاست جمهوری سکان دار وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی خواهد بود.
شنیده های خبرنگار مهر حاکی از آنست که بر طبق رفتار انتخاباتی مسعود پزشکیان در مناظرات، که دولتش را دولت ملی می نامید؛ دولت چهاردهم برای وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی دنبال گزینه های دیگری نیز هست و برای این انتخاب سراغ کابینه دولت سیزدهم هم رفته که از کابینه یاد شده، اسامی سید محمد هاشمی و عزت الله ضرغامی برای تصدی این پست عنوان شده اند.
وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی سنگر حوزه های مهمی همچون کتاب و ادبیات، رسانه، تئاتر، موسیقی و سینما است که هرکدام ریز مسائل بیشماری دارند؛ برای مثال در عرصه کتاب یکی از مباحث مهم قیمت گذاری کتاب و حل مسئله کاغذ است، فارغ از این که در برگزاری رویداد نمایشگاه بین المللی کتاب تهران نواقصی است که انتظار می رود در دوره ی جدید وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی حل شوند.
صنعت نشر یکی از حوزه های بزرگ است که ناشران زیادی در طول این سال ها بعضاً با هزینه های شخصی جلوی سیل مشکلات اقتصادی ایستادگی کردند و طبیعی است که این ناشران در دوره ی جدید بدنبال حل مسائل خود هستند. ممیزی های کتاب نیز یکی از گلایه های ناشران در عرصه کتاب و ادبیات است که حل آن هم نیازمند کارآمدی وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی است.
گزینه های متفاوت وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی و توقعات حوزه کتاب و ادبیات زمینه نگارش گزارشی شد تا به این بهانه نگاهی به کارنامه کاری هریک از این گزینه ها بیاندازیم.
مشروح این گزارش را در ادامه می خوانیم:
از روزنامه اطلاعات تا وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی
سید عباس صالحی مدیرمسئول روزنامه اطلاعات، نخستین و شاید قوی ترین گزینه وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی در دوره چهاردهم است. صالحی فرزند یکی از علمای شاخص مشهد است. او متولد سال ۱۳۴۲ در مشهد است و علاوه بر تحصیلات حوزوی دکترای فلسفه نیز دارد.
صالحی در دولت یازدهم و در دوره وزارت علی جنتی عهده دار مسئولیت معاونت فرهنگی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی بود و بعد از استعفای جنتی به سرپرستی وزارت فرهنگ و ارشاد منصوب گردید. با شروع به کار دولت دوم حسن روحانی وی توسط ریاست جمهوری دوره دوازدهم به عنوان وزیر پیشنهادی فرهنگ و ارشاد اسلامی به مجلس معرفی گردید و توانست وزیر فرهنگ دولت دوازدهم شود.
سید عباس صالحی در دولت اول حسن روحانی معاون امور فرهنگی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی بود. عملکرد وی در طول حضورش در معاونت فرهنگی، اهالی فرهنگ و کتاب را تا حد قابل توجهی به رضایت رساند. تعامل با اصحاب فرهنگ و نشر؛ به ویژه مشارکت دهی در سیاست گذاری و واگذاری امور اجرائی نمایشگاه کتاب تهران به تشکل های نشر را باید از نقاط مثبت در کارنامه صالحی خواند.
صالحی در مسئولیت هایش، اصل شفافیت را لحاظ کرده و از جانب دیگر او اهتمام کرده تا حد امکان از چرخه نشر، ناشران و اهالی قلم فاصله نگیرد و شنوای انتقادات، مشکلات و پیشنهادهای آنها باشد. مصداق این رویکرد صالحی، دیدارهای دوره ای اوست که با حضور در کتاب فروشی ها انجام شده است. وی با اهالی رسانه هم رابطه خوبی دارد و به رغم مصاحبه های نه چندان پرشمار، همیشه ارتباط مستمر و صمیمانه ای با خبرنگاران و فعالان رسانه ای داشته است.
صنعت نشر یکی از حوزه های بزرگ است که ناشران زیادی در طول این سال ها بعضاً با هزینه های شخصی جلوی سیل مشکلات اقتصادی ایستادگی کردند و طبیعی است که این ناشران در دوره ی جدید بدنبال حل مسائل خود هستند. ممیزی های کتاب نیز یکی از گلایه های ناشران در عرصه کتاب و ادبیات است که حل آن هم نیازمند کارآمدی وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی است
حسین انتظامی؛ دومین گزینه سکانداری وزارت ارشاد
حسین انتظامی متولد ۱۳۴۶ روزنامه نگار و مدیر مسئول خبرآنلاین، یکی دیگر از گزینه های احتمالی سکانداری وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی است. او قبل از این ریاست سازمان سینمایی کشور، معاونت مطبوعاتی وزارت ارشاد، بازگشایی مؤسسه مطبوعاتی جام جم را نیز در کارنامه کاری خود دارد.
او در سالهای ۷۳ تا ۷۶ در وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی عهده دار مدیریت اداره کل مطبوعات داخلی شد و یک سال نیز ریاست ستاد جشنواره مطبوعات و خبرگزاری ها را برعهده گرفت. در سال ۹۲ و در دوره ریاست جمهوری یازدهم و دوازدهم به وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی بازگشت و با حکم علی جنتی معاونت امور مطبوعاتی و اطلاع رسانی را برعهده گرفت.
انتظامی در مناظرات انتخاباتی اخیر نیز به عنوان یک کارشناس فرهنگی حضور داشت که سوالات خودرا صریح و البته با لحن مؤدبانه از نامزدها می پرسید.
بنیانگذار نمایشگاه کتاب در راه وزارتخانه ارشاد
احمد مسجد جامعی متولد ۱۳۳۵ و عضو و رییس پیشین شورای اسلامی شهر تهران و وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی در دولت سید محمد خاتمی یکی از گزینه های احتمالی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی در دوره چهاردهم است.
وی فرزند آیت الله مصطفی مسجد جامعی از علمای به نام تهران است که در دوره وزارت عطاالله مهاجرانی به عنوان وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی بعد از استعفای او سکاندار این وزارتخانه بود.
از اقدامات مسجدجامعی در دوره وزارتش می توان به کارهای فرهنگی همچون بنیانگذاری نمایشگاه بین المللی کتاب، نمایشگاه بین المللی قرآن و خانه کتاب اشاره نمود.
جوان ترین مدیر وزارت ارشاد و احتمال ریاست بر وزارتخانه
سید محمد هاشمی در دولت سیزدهم با حکمی توسط محمد مهدی اسماعیلی وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی به عنوان معاون حقوقی امور مجلس و استانهای این وزارتخانه منصوب شده است و به فاصله یک سال به عنوان جانشین وزیر فرهنگ هم برگزیده شد. از او به عنوان جوان ترین مدیر این وزارتخانه یاد می شود. شنیده ها حاکی از آنست که هاشمی یکی از گزینه های احتمالی انتخاب برای هدایت وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی است.
هاشمی فارغ التحصیل دکترای حقوق عمومی از دانشگاه علامه طباطبایی است که سوابق مدیریتی مختلفی در کارنامه کاری خود دارد. جانشینی بنیاد فرهنگی خاتم الاوصیا، مدیرعاملی مجموعه فرهنگی سرچشمه، فعالیت به عنوان معاون توانمندسازی و امور استانهای سازمان هنری رسانه ای اوج از دیگر سوابق هاشمی است که می توان به آن اشاره نمود.
از کارهای مهم هاشمی در وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی، پشتیبانی از هنرمندان، دفاع از قانون و حل مشکل کنسرت ها، به ویژه کنسرت علیرضا قربانی در اصفهان که هاشمی به دستور وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی راهی اصفهان شد، همین طور کمک به حل مشکلات vodها از اقدامات مهمی است که وی در وزارت ارشاد دولت سیزدهم انجام داده است.
ایده و تصویب قانون صرف یک درصد هزینه شرکتها و بانکهای دولتی در فرهنگ که مجموعاً رقمی نزدیک ۳۶ همت می شود هم از اقداماتی ست که با پیگیری او محقق شده ست. همین طور تشکیل قرارگاه شهید آوینی با نکته تقویت استانها در عرصه فرهنگ و تمرکززدایی است.
هاشمی یکی از گزینه هایی است که در بین اهالی فرهنگ و اصحاب رسانه اقبال زیادی برای انتخابش به عنوان سکاندار وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی وجود دارد.
دبیرکل کمیسیون ملی یونسکو در راه ارشاد
حجت الله ایوبی متولد ۱۳۴۲ استاد دانشگاه تهران از گزینه های احتمالی انتخاب و هدایت وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی است. او دبیرکل کمیسیون ملی یونسکو در ایران و رییس سازمان سینمایی کشور بوده است. ایوبی در سال ۷۷ به ریاست دانشکده علوم سیاسی دانشگاه امام صادق منصوب شده است و از سال ۸۰ تا ۸۵ رایزن فرهنگی جمهوری اسلامی ایران در فرانسه بود، همین طور در سال ۹۲ قائم مقام بنیاد سعدی بوده است.
او به عنوان مدیرعامل بنیاد شمس تبریزی و مولانا با برگزاری مسابقه معماری مقبره شمس تبریزی در سال ۱۳۹۰ ساخت و ساز مقبره در خوی را در برنامه های بنیاد شمس و مولانا قرار داد.
از معاونت امور سینمایی تا وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی
عزت الله ضرغامی یکی دیگر از گزینه های احتمالی هدایت وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی است. او متولد سال ۱۳۳۸ است که در دولت سیزدهم وزارت میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی را بر عهده داشت.
او همین طور معاونت امور سینمایی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی در دوران علی لاریجانی و مصطفی میرسلیم در این وزارتخانه و نیز معاونت صدا و سیما در امور استانها و امور حقوقی و مجلس در دوران ریاست لاریجانی بر این سازمان را برعهده داشت.
در دوران مدیریت او شبکه های سراسری مثل نسیم، پویا، نمایش، آی فیلم فارسی و عربی، ورزش، تماشا، سلامت، قرآن، آموزش، مستند و چندین شبکه دیگر افتتاح شد.
یکی دیگر از مسائل مهم حوزه کتاب و ادبیات مسئله کاغذ است که در دولت سیزدهم بگفته وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی به خودکفایی در این زمینه رسیده ایم اما این خودکفایی شامل کتب درسی شده و همچنان ناشران از خودکفایی کاغذ بی بهره اند؛ همین طور بگفته خیلی از ناشران قیمت کاغذ نمونه داخلی فرق چندانی با نمونه خارجی آن ندارد و صنعت نشر درگیر حبس سرمایه است
مطالبات اهالی نشر از وزیر فرهنگ و ارشاد
همانطور که در آغاز گزارش به آن اشاره کردیم وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی مسائل بسیار مهمی دارد و نیازمند فردی است که در عین کارآمدی به تمامی این حوزه ها اشراف کامل داشته باشد و از مسائل مهم اهالی فرهنگ و هنر باخبر باشد به بیان دیگر از میان اهالی فرهنگ باشد و برای آنان کار کند. یکی از حوزه های مهم ذیل کارهای وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی حوزه کتاب و ادبیات است و کیست که نداند ممیزی، قیمت کتاب، سرانه مطالعه، کاغذ و حواشی آن، نمایشگاه کتاب مباحث مهم این حوزه است.
برای مثال ممیزی یکی از مسائلی است که ناشران بسیار زیادی از آن گله مندند و همین طور نویسندگان بسیاری هستند که در طول این سال ها کتاب شأن تنها از طبقات ارشاد بالا و پایین شده است و دیگر نه انگیزه ای برای پیگیری پرونده شأن دارند و نه نوشتن.
محمدعلی مرادیان مدیر اداره کتاب وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی، در فضای مجازی به ارائه اطلاعاتی از عملکرد ممیزی در دولت سیزدهم پرداخته و اعلام نموده «از ۲۲۸ هزار عنوان کتابی که در این دولت مجوز دریافت کرده اند از نیمه ۱۴۰۰ تا پایان اسفند ۱۴۰۲ تنها ۱۶.۲ درصد آثار مورد مشروطی داشتند و ممیزی خورده اند.» با این ادعا و احتساب این درصد از کل عناوین کتاب، می توان گفت حدود ۳۷ هزار عنوان کتاب ممیزی خورده اند.
بنابراین به اعتقاد خیلی از ناشران سکاندار بعدی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی باید فکری به حال ممیزی و روند آن داشته باشد.
یکی دیگر از مسائل مهم حوزه کتاب و ادبیات مسئله کاغذ است که در دولت سیزدهم بگفته وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی به خودکفایی در این زمینه رسیده ایم اما این خودکفایی شامل کتب درسی شده و همچنان ناشران از خودکفایی کاغذ بی بهره اند؛ همین طور بگفته خیلی از ناشران قیمت کاغذ نمونه داخلی فرق چندانی با نمونه خارجی آن ندارد و صنعت نشر درگیر حبس سرمایه است.
نمایشگاه کتاب و اختلاف نظر بر سر محل برگزاری آن هم دیگر از حوصله مدیران ارشاد و ناشران و اهالی رسانه خارج است و مسلماً یکی از کارهای مهم وزارت ارشاد بعدی رسیدگی به این مساله و البته نحوه برگزاری آن است؛ به گونه ای که مانند سالهای قبل نمایشگاه خالی از مخاطب نباشد و در بین مخاطبان و ناشران شور و شوق برگزاری بهار کتاب ایران همیشه وجود داشته باشد.
قیمت گذاری کتاب و عدم اولویت آن در سبد خرید خانوار، کاهش سرانه مطالعه نیز از دیگر مشکلات حوزه کتاب و ادبیات است که باید برای آن فکری جدی شود.
اما با اهمیت ترین مسئله و شاید درخواست اهالی رسانه از وزیر بعدی فرهنگ و ارشاد ارتباط مؤثر و دائم با اهالی رسانه است چونکه هریک از این افراد می توانند نقدهای سازنده در راستای بهبود حال کتاب و صنعت نشر داشته باشند و چه خوب است که مانند شعار ریاست جمهوری در مناظرات از کارشناسان در عرصه های مختلف استفاده گردد.

منبع: صد کادو