نذر فرهنگی هم حاجت می دهد!

صد کادو: اینروزها بیش از همیشه روزهای ادای نذر است؛ نذوراتی که اتفاقا بیشتر با غذا و نوشیدنی ادا می شوند اما در این بین هستند کسانی که کتاب قصه و مداد رنگی نذر می کنند یا اصلا وقت خودرا نذر کار خیر می کنند؛ این همان «نذر فرهنگی» است که شاید همه ما با آن مأنوس نباشیم.
به گزارش صد کادو به نقل از ایسنا، نذر یک مقرر است بین انسان و خداوند؛ قراری که بیشتر جنبه های مادی آن درک شده است درحالی که حتی می تواند ابعاد معنوی یک موضوع را هم دربرگیرد.
در سالهای اخیر کارهای خوبی مثل اهدای کتاب، جمع آوری زباله، جمع آوری فیلتر سیگار، کوشش برای نمایش یک فیلم در روستایی دور افتاده، کتابخوانی برای بچه ها و… افزایش پیدا کرده اند. کارهای خیری که انجام تعدادی از آنها حتی نیاز به سرمایه و بودجه ویژه هم ندارد و تنها کافی است نیت کرده باشید. حال این نیت هم می تواند تحت عنوان «نذر فرهنگی» مدلول شود و هم می توان تنها به عنوان کاری خیر از آن یاد کرد.
با این وجود هرچند «نذر فرهنگی» نسبت به گذشته بیشتر شناخته شده است، اما هنوز هم یا عده ای آنرا ذیل واژه «نذر» تعریف نمی کنند و یا می گویند: « آنطور که باید به دلمان نمی شیند!» چونکه نمی توانند شاهد آثار کارشان در کوتاه مدت باشند و احتمالاً فکر می کنند حاجت نمی دهد!
در این میان اما هستند کسانی که با ساده ترین امکانات اهتمام کردند پرچم «نذر فرهنگی» یا کار خیر فرهنگی را برافراشته نگه دارند و حتی در حد وسع و بضاعت خود بکوشند تا بلندگویی برای تبلیغ چنین نذرهایی باشند.
اسماعیل آذری نژاد یکی از همین آدم هاست؛ طلبه ای که تنها با چند کتاب قصه و ۱۲ مدادرنگی کار خیر فرهنگی خودش را از روستاهای دورافتاده آغاز کرد و حالا اینروزها بواسطه صفحه ایکس (توییتر سابق) و اینستاگرام اش، خیلی ها، هم خودش را شناخته اند و هم یاد گرفته اند می توان بدون هیچ پولی و یا با بودجه ای اندک، کارهای بزرگی انجام داد که دامنه تاثیرات آن حتی نسل های بعد را هم تحت تاثیر قرار دهد.

* آقای آذری نژاد‍! درمورد «نذرفرهنگی» چه سابقه ای وجود دارد؟ آیا می توان اظهار داشت که یک کار جدید است؟
اگر بخواهیم سابقه نذر فرهنگی را در سنت دینی بازگو نماییم، حتی بسیاری از نذرهای پیامبران و معصومین نذرهای فرهنگی بوده است، پس این یک کار جدید نیست، اما با آنکه اثر نذر فرهنگی بیش از نذر شکمی است، متاسفانه جامعه ما به سمت نذر شکمی می رود که غذا نذر کند. اقبال از نذر فرهنگی کم بوده است. البته خوشبختانه چند سالی می شود که نذرهای فرهنگی مانند نذر کتاب، نذر طبیعت و… رواج بیشتری یافتند که به رشد فرهنگ در جامعه کمک می کنند. اگر بخواهیم نوع دیگری به این مساله نگاه نماییم می توان به وقف های فرهنگی هم اشاره نمود که آنها قبل از نذر فرهنگی قرار می گیرند.

اصلاح جامعه با «نذر فرهنگی»
* در جامعه امروز چطور می توان برای انجام نذرهای فرهنگی آموزش داد و فرهنگسازی کرد؟
فکر می کنم اصحاب رسانه و اصحاب منبر در حوزه فرهنگسازی نقش بارزی دارند تا نشان دهند یک نذر فرهنگی تا چه وسعتی می تواند اثر گذار باشد. در دین اصطلاحی تحت عنوان «صدقه جاریه» داریم که در بُعد فرهنگی تعریف می شود؛ بطورمثال فرد حتی به اندازه یک آجر برای ساخت مدرسه، کتابخانه و… نذر می کند و اثرات آن وسیع و ماندگار است. نمی گوییم کسی نباید نذر غذا کند، اما بهتر است وجه غالب جریان نذر به سمت نذرهای فرهنگی سوق پیدا کند تا آثار مادام العمر داشته باشد. بطورمثال وقتی کتابی وقف کتابخانه می کنید، تا یک زمانی کتاب به شکل فیزیکی وجود دارد، اما حتی اگر مستهلک شده و از بین برود، آثار خودرا در اندیشه افراد گذاشته است و این اندیشه حتی به نسل های بعد هم منتقل می شود.
باید برای جامعه تبیین شود که نذر فرهنگی چه تاثیراتی دارد. اگر فرد نگرش اُخروی دارد به این مساله اشاره نماییم که تاثیر اخروی نذر فرهنگی بیشتر است چونکه حتی می تواند به اصلاح یک جامعه کمک نماید.

«نذر فرهنگی» حتی با یک استوری!
جامعه ما به نذر فرهنگی نیاز دارد اما من فکر می کنم ما کوتاهی می نماییم. هر فرد در گروه دوستان خود مرجعیتی دارد که می تواند به همان میزان اثرگذار هم باشد؛ بطورمثال استوری بگذارد و کتاب یا فیلم مناسب معرفی نماید و یا کارهای کوچکی از این قبیل انجام دهد. در حالی که در فضای اینستاگرام یا توییتر شاهد خودنمایی برخی هستیم، اهالی فرهنگ هم باید اندیشه را ترویج دهند. تا حالا کم توجهی شده است درحالی که حتی می توانستیم روی نخبگان جامعه هم کار نماییم.
* می توان گفت در چندسال اخیر مفهوم «نذر فرهنگی» بیشتر پذیرفته شده؟
چند وقت قبل آقایی با بنده تماس گرفت و اظهار داشت که می خواهد با ارث باقی مانده از خواهرِ مرحومش یک کار فرهنگی انجام دهد و آمدند و در یک روستا کتابخانه ساختند. این کار موجب شد از آن به بعد بچه های روستا مکانی برای کلاس های آموزشی و محلی برای کتابخوانی داشته باشند. من این مساله را در صفحات شخصی خودم تبلیغ کردم و بدنبال آن شخص دیگری به من پیام داد و گفت خانواده اش را راضی کرده است تا با ارثیه باقی مانده از مادرشان آنها هم کار فرهنگی انجام دهند. پس اینها تاثیر تبلیغِ نذر فرهنگی در جامعه ای است که مردم اش به کار فرهنگی علاقه دارند اما باید نسبت به ابعاد و اثرات آن آگاه شوند.

وقتتان را نذر کنید!
* فرهنگ سازی و اقناع اصحاب رسانه، اصحاب منبر و… را چقدر جدی می دانید؟ فکر می کنید کسانی که باید برای جا انداختن موضوع مهم «نذر فرهنگی» تلاش کنند خودشان تا چه حد نسبت به این مساله آگاه هستند؟
گاهی اوقات شاید حتی طلبه های جوان و رسانه ها که وظیفه فرهنگسازیِ سنت های خوب را دارند هم از اهمیت نذر فرهنگی باخبر نباشند. من به عنوان یک منبری می توانم بر افکار منبری ها اثرگذار باشم و سایرین هم در گروه دوستان خود می توانند موثر باشند. بدنبال این مساله است که تاثیرگذاری بر کودکان و نوجوانان هم اتفاق می افتد پس همیشه هم قرار نیست تاثیری که روی دیگران می گذاریم در بزرگسالان اتفاق بیفتد. بطورمثال مدتی قبل پسرم یک خواسته ای از خدا داشت و دوست داست که برآورده شود، با عنایت به این که دیده بود من در روستاها کتابخوانی می کنم، تصمیم گرفت که اگر خواسته اش محقق شود ۷ روز برای بچه های روستا قصه بخواند. خب این مشخص می کند کودکان می بینند و الگوبرداری می کنند.
حتی افراد می توانند وقت خودرا نذر کنند. مدتی قبل یک زوج جوان مهندسی را دیدم که می گفتند یک روز در هفته را به نذر فرهنگی اختصاص داده اند؛ به این صورت که تخصص خودرا وقف کرده بودند. اگر این نوع انسان ها دیده شوند اشخاص دیگر هم باخبر می شوند تا آنها هم تشویق به این نوع کارهای فرهنگی شوند. اینطور دیگر لازم نیست کسی هزینه خاص و زیادی بکند، بلکه هرفرد با هرآنچه که دارد می تواند کار خیر انجام دهد.

کار فرهنگی با ۱۲ تا مدادرنگی!
* آقای آذری نژاد! «نذر فرهنگی» فرد باید چقدر بودجه بگذارد؟
برای انجام هر نذری فرد باید به توانایی هایش نگاه کند. مقدار نذر مهم نیست، کمک مهم می باشد. با ترویج سنت خوب، مهربانی هم تکثیر می شود و می بینیم که بدنبال آن فرهنگسازی هم انجام شده است. خودم کار کتابخوانی در روستاها را با چند کتاب قصه فرزندم و ۱۲ تا مدادرنگی شروع کردم و تا یک سال اول هم با همین امکانات کار می کردم تا این که مردم با من و کارِ خیر فرهنگی آشنا شدند و کم کم به کمک من آمدند. کمک ها هم الزاما مالی نبود. یکی برایم کتاب هایش را آورد، شخص دیگری گفت همراهی می کند و…. منظورم این است که مهم شروع کار حتی با قدم های کوچک است، پس از آن اتفاقات مهم رخ می دهد.

کار خیری که نمی توان از اثرات آن عکاسی کرد!
* فکر نمی کنید چون کار فرهنگی اثرات خودرا در بلندمدت نشان داده است بنابراین برخی رغبت کمتری برای نذر فرهنگی دارند؟
درمورد نذر فرهنگی نمی توان توقع داشت مانند نذر غذا هر کاری که انجام می دهیم همان لحظه تاثیر خودرا بگذارد. یکی از علت های عدم استقبال از کار فرهنگی همین است؛ که اگر کسی بیاید درخواست کمک برای پخت تعدادی غذای نذری کند افراد تمایل کمک بیشتری به او دارند تا این که بیاید بگوید می خواهد تعدادی کتاب قصه برای بچه های روستا بخرد. درحالی که کار دوم اساسی تر است. اگر به خلاقیت و دانایی یک کودک کمک نماییم می تواند در بزرگسالی تاثیرات مهمی بر جامعه خود داشته باشد. برای کار فرهنگی باید حوصله به خرج داد و صبور بود؛ نباید انتظار داشته باشیم اثر کار فرهنگی در لحظه نمود پیدا کند.
متاسفانه کار فرهنگی نه به درستی تبیین شده و نه برای آن زمان کافی گذاشته می شود. از توزیع غذا بین نیازمندان می توان عکس گرفت و تبلیغ این کار خوب را کرد، اما از تاثیر یک کار فرهنگی نمی توان عکسی گرفت که در لحظه اثرگذاری را نشان دهد.
* آقای آذری نژاد! برای نذر فرهنگی چه مواردی را می توان مثال زد؟
نذر «وقت» کار ساده ای است؛ این که فرد بگوید حتی شده هفته ای یک ساعت یک کار فرهنگی انجام می دهد. یا نذر کند یک کتاب را به کتابخانه بدهد. گاهی حتی فردی می تواند آبروی خودش را نذر کند، بطورمثال بواسطه موقعیتی که دارد وساطت کند تا فردی بتواند یک ساعت در مسجد یا کتابخانه محل برای بچه ها کتاب بخواند یا نقاشی بکشد. در ماه محرم هم این نوع نذرها بیشتر صورت می گیرد.

* مردم چگونه می توانند با شما در ارتباط باشند؟
من در اینستاگرام و توییتر فعال هستم. به جز آن در سایت قصه، رنگ، توپ به آدرس koodakroosta.ir هم فعال هستیم و کسانی که مایل به انجام نذرهای فرهنگی باشند می توانند با بنده ارتباط بگیرند.

منبع: صد کادو