به گزارش صد کادو، عید غدیر یکی از مناسبت های مذهبی مهم در بین شیعیان است که علاوه بر مناسک مذهبی مخصوص به خود، آداب و رسوم و باورهایی هم در طول زمان در رابطه با آن شکل گرفته است تا بخشی از این جشن رنگ و بوی ایرانی به خود بگیرد؛ برخی آداب و رسوم هم وجود دارد که هیچ پشتوانه ای ندارد و صرفاً خراوات به حساب می آید.
به گزارش صد کادو به نقل از ایسنا، برگزاری آداب و رسوم در رابطه با عید غدیر اینروزها ارتباط زیادی با سادات دارد تا جایی که در بعضی نقاط ایران به «عید سادات» مشهور است. در روز عید غدیر مردم به دیدن ساداتی که در دوستان و بستگان خود می شناسند، می روند و معمولاً سادات هم اسکناس نو و یا هدیه ای بعنوان عیدی به مهمانان خود می دهند. این باور در بین مردم وجود دارد که هدیه ای که از دست سادات بگیرند سبب می شود رزق و روزی آنها برکت گیرد، بنابراین اگر عیدی اسکناس باشد، تا مدت ها آنرا در کیف پول خود نگه می دارند.
خرافه هایی که در طول زمان رنگ باختند
از طرفی احترام به سادات از گذشته های دور از آنچنان اهمیتی برخوردار بود که این مورد سبب شکل گیری فرهنگ خاصی از برخورد با این افراد شد. بعنوان مثال بر مبنای باورهای عامه، مردم کرمان معتقدند بوسیدن دست ۷ سِیّد در روز عید غدیر ثواب بسیار دارد و یا مردم قسمتهایی از خراسان هم معتقدند که بوسیدن سینه ۷ سِیّد، ثواب دارد. البته این باور در طول زمان به سایر نقاط کشور هم گسترش یافته است.
پوشیدن لباس نو برای دید و بازدید از سادات در روز عید غدیر هم رسم رایجی است که البته در بعضی نقاط ایران، خرافه هایی هم به آن اضافه شده است؛ برخی مردم قوچان بر این باور هستند که تا هنگام کهنه شدن آن لباسِ نو برای انسان گناهی نوشته نمی شود یا مردم سیرجانِ کرمان هم اگر پارچه دوخته نشده ای داشته باشند در روز یا شب عید غدیر گوشه ای از آنرا می برند چونکه باور دارند که با این کار از آن پارچه برای مراسم شادی استفاده می نمایند. البته واضح است که در رابطه با این باورها، روایت مستند مذهبی وجود ندارد و یک خرافات است.
خرافه دیگری هم که در رابطه با عید غدیر وجود دارد و البته خیلی پررنگ نیست، آن است که برخی معتقدند در روز عید غدیر نباید کار کنند و فقط باید به جشن بپردازند؛ که این مورد در دهه های قبل در بین شغل های دوزندگی، خیاطی و یا انجام کارهای دستی بیشتر دیده می شد. خرافه ها در بعضی مکانها آنچنان پررنگ شده بودند که گاهی گفته می شد که حتی جارو کردن خانه یا شانه کردن موی سر هم در روز عید غدیر شگون ندارد!
از نذری های خانگی تا مهمونی ۱۰ کیلومتری
با کمرنگ شدن و از بین رفتن بخش قابل توجهی از باورهای خرافی در طول سالهای قبل که به علت تغییرات نسلی و افزایش آگاهی اجتماعی و فرهنگی رخ داده است، رسوم سنتی مذهبی اصیل پررنگ شدند. بعنوان مثال، آذین بندی و چراغانی خیابان ها، سردر خانه ها و… از مهم ترین اتفاقات در ارتباط با عید غدیر است.
بختیاری ها رسم دارند ضمن چراغانی کردن سردر خانه های خود، پرچم سبز رنگی بالای در نصب کنند و در حد توان خود نذری تهیه و پخش کنند. البته رسم نصب پرچم سبز در طول دهه های قبل فقط در بین بختیاری ها باقی نمانده و در خیلی از نقاط کشور، سر در خانه سادات با پارچه سبز تزیین می شود.
علاوه بر رسم نذری دادن خانه به خانه که توسط مردم کوچه و بازار به قوت خود باقی مانده است، مراسم «مهمونی ۱۰ کیلومتری غدیر» که در تهران و شهر های دیگر برگزار می گردد هم به شکلی تداوم رسم نذری مردمی به حساب می آید.
همینطور خواندن شعر و مولودی در وصف واقعه غدیر کار دیگری است که از گذشته تقید زیادی به انجام آن وجود داشت. مثلاً در بعضی نقاط استان خوزستان درویشان دوره گرد اشعاری در وصف امام علی (ع) می خواندند و مردم هم با آنها همراهی می کردند و همین رسم، سبب شکلگیری شعری فولکلوریک شد که در بندهایی از آن آمده است:
امروز که چون عید غدیره / بر خلق خدا علی امیره
ای شیعه بده عیدیِ درویشِ دعاگو / تا دَسِّ تو گیرد ز کَرَم ضامن آهو
حالا کِیْف خودت، میل خودت / می خوای بده، می خوای نده
گر بدهی، تنگ نیست / گر ندهی، جنگ نیست
ملک خدا تنگ نیست / حالا میل خودت، کِیْف خودت / می خوای بده، می خوای نده
در نهایت عید غدیر رفته رفته با اضافه شدن آداب و رسومی خاص، جایگاه ویژه ای نزد ایرانی ها پیدا کرده است بشکلی که از چندین روز پیش از فرارسیدن این عید خویش را برای آن آماده می کنند.
منبع: sadkado.ir
categories & tags
In جشن, جشنواره, کادو, هدیه
By جشن, فرهنگ, هدیه