سال نو چگونه خوش قدم می شد؟

صد کادو: رفتارهای آیینی نوروز در گذر زمان با دگرگونی هایی روبه رو شده است. هرچند هنوز قسمتی از آن سنت ها و باورها، همچون «شگونی و خوش قدمی در لحظه تحویل سال» در میان مردم مناطق مختلفی از ایران رایج است.
به گزارش صد کادو به نقل از ایسنا، نادر کریمیان سردشتی ـ پژوهشگر و مردم شناس میراث فرهنگی ـ در مقاله «دعای تحویل سال» با بهره بردن از مستندات و نگارش های مختلف از «آیین های نوروزی»، به گوشه ای از آداب و سنت و باورهای مردم در نوروز و خصوصاً هنگام تحویل سال، اشاره کرده است: «هنگامی که آفتاب به اعتدال بهاری باز می آید و به قول مشهور از برج حوت به برج حمل منتقل می شود، ایرانیان و سایر مردم کشورهای حوزه نوروز منتظر چنین لحظه ای می مانند تا سال تحویل شود.
آداب و سنتی در بین مردم در هنگام تحویل سال به انجام می رسد که به کوتاهی به نمونه هایی اشاره می شود: در میان مردم اصفهان اسطوره ای رایج بود که «عجوزه خانم» به «انتظار عمو نوروز» نشسته است.
در روستاهای بندرعباس همچون «حسن لُنگی» مردم بامداد نوروزشان را با خواندن آیاتی از قرآن شروع می کنند و سپس با گل سرخ که میان دو انگشت له می کردند، شاخ گوسفندها، تنه نخل و بالای درِ خانه و گاهی هم روی تیرهای چوبی سقف، علامت می گذاشتند.
در «هورمود لار» (استان فارس) هم سقف خانه ها را علامت می گذاشتند. در هنگام تحویل سال همه افراد خانواده در خانه اند و به جز مازندرانی ها که برای هنگام تحویل سال مراسم ویژه ای دارند، دیگر مردم بر سر سفره های نوروزی نشسته اند، چونکه باور داشتند اگر کسی در وقت تحویل سال در خانه و در سر سفره نباشد تا آخر سال از خانه آواره خواهد بود.
در شهرهای مقدس مردم بیشتر به امامزاده ها و اماکن مذهبی می روند. عده ای از شیرازی ها به کنار چشمه سعدیه می رفتند، ماهی های ریز را در لیوان آب می ریختند و با آب سر می کشیدند و دست و صورت خودرا می شستند با این باور که تا سال آینده سلامت خواهند بود. قبل از تحویل سال شمع و چراغ های سفره را روشن می کنند، قرآن پیش چشم گشاده است و به انتظار رسیدن سال نو می نشینند.
عامه مردم بر این باور بودند و هنوز نیز در روستاها یک اعتقاد عمومی است که تحویل سال حرکت زمین از شاخی به شاخ دیگر است؛ برای اینکه معتقدند در بین دریای بیکران ماهی ای شناور است که گاوی بر پشت دارد و زمین بر شاخ گاو نهاده است، به هنگام تحویل سال گاو، زمین را از یک شاخ به شاخ دیگر می اندازد و همین سبب می شود که زمین لرزشی بیابد و تخم مرغی که روی آینه گذاشته اند یا برگ سبز و نارنجی که در کاسه آب انداخته اند می چرخد و ماهی ای که در آب است بطور عمودی بی حرکت می شود.
تصویری از این باور عامه در کتاب عجایب المخلوقات زکریای قزوینی