رسمی در عروسی برای شناسایی مردان چابک

به گزارش صد کادو، «رسم اجاق»، همچون میراث ناملموس استان چهارمحال و بختیاری است که به هنگام عروسی در شهر «یانچشمه» برگزار می گردد و با برگزاری این مراسم علاوه بر شادی و پایکوبی، مردان این شهر چابکی و تندرستی خویش را به نمایش می گذارند.
فریده احمدی ـ کارشناس ثبت میراث ناملموس چهارمحال و بختیاری ـ در رابطه با «رسم اجاق در شهر یانچشمه» به ایسنا اظهار داشت: این رسم بین طایفه بهارلویی ها اجرا می شود. طایفه بهارلویی ها از ایل بیگدلی هستند و این ایل به دو جناح چپ و راست تقسیم می شدند که هر کدام نشان مخصوص به خویش را داشتند. نشان جناح راست «کمان» و نشان جناح چپ «سه تیر» بود. ازاین رو طایفه بهارلویی ها بر طبق این نشان مراسم های خویش را اجرا می کردند.
او افزود: «رسم اجاق» یکی از آیین هایی است که در مراسم عروسی برگزار می گردد و به این شکل است که عصر روز عروسی قبل از غروب آفتاب و پس از اینکه داماد را از حمام آوردند، زنان و مردانی که به عروسی دعوت هستند به همراه داماد و ساقدوش ها در محوطه ای نزدیک خانه داماد گردهم می آیند و یک ریش سفید را بعنوان داور انتخاب می کنند که نظم مراسم را به عهده گیرد.
احمدی افزود: ابتدا دایره ای به شکل کمان (علامتی از ایل بیگدلی) می کشند و جمعیت بین این دایره می ایستد. سپس فردی چابک و ورزشکار انتخاب می شود که دست در دست داماد و ساقدوش ها، سه بار دور این علامت می چرخند (به نشانه علامت سه تیر) و پس از هر بار چرخش رو به قبله تعظیم می کنند. (در گذشته و پیش از ورود دین اسلام، به دلیل این که این ایل زرتشتی بودند، پس از هربار چرخش، رو به آتش قرار می گرفتند.)

کارشناس ثبت میراث ناملموس چهارمحال و بختیاری اضافه کرد: پس از اجرای این قسمت، مسابقه ای اجرا می شود و جوانان حاضر در مراسم در آن شرکت می کنند. مسابقه به این صورت است که مابین کمان (دایره کشیده شده برای اجرای مراسم) سه خط با فاصله های دو، سه و چهار متر کشیده می شود و شرکت کنندگان از دو خط اول به صورت دو ضرب و از خط پایانی به صورت جفت پا می پرند و به هر کسی که پرش ها را درست انجام دهد و مورد تایید داور باشد، هدیه ای می دهند. این هدیه کله قندی است که خود داماد به برنده مسابقه می دهد.
احمدی با بیان اینکه «رسم اجاق در شهر یانچشمه» به شماره ۲۸۰۶ در بهمن ماه ۱۴۰۱ ثبت ملی شده است، اضافه کرد: این مراسم با نوای ساز و دهل و شادی همراه می باشد و هدف از اجرای آن، شناسایی افراد چابک و مشخص شدن سلامتی و توانمندی مردان طایفه است.