در نكوداشت حاج حسین ملك مطرح شد وقف فرهنگی کم شده است

به گزارش صد کادو قائم مقام تولیت آستان قدس رضوی با انتقاد از کوتاهی در توسعه «وقف فرهنگی» و موقوفاتی از جنس آنچه حاج حسین ملک وقف کرد، اظهار داشت: موزه و کتابخانه وقفی ملک را باید طوری بهره برداری نماییم که هرکسی آنرا دید، دلش بخواهد اموالش را وقف امام رضا(ع) کند.
به گزارش صد کادو به نقل از ایسنا، آیین نکوداشت پنجاهمین سالگرد درگذشت «حاج حسین ملک» پنجم مرداد ۱۴۰۱ در موزه و کتابخانه ملک با حضور رئیس سازمان اوقاف و امور خیریه و قائم مقام تولیت آستان قدس رضوی برگزار شد.
در ابتدای این آیین، نماهنگی با عنوان «ملک جاوید» درباره این شخصیت و موقوفات وی در تهران و خراسان پخش گردید. حاج حسین ملک، واقف و بنیانگذار کتابخانه و موزه ملی ملک در ۱۱ ربیع الاول سال ۱۲۸۸ قمری (۱۲۵۰ خورشیدی) در تهران متولد شد. گستردگی موقوفات مرحوم ملک تا حدی است که فقط آستان قدس رضوی اداره ای به نام اداره موقوفات ملک دارد. این واقف پنجم مرداد ماه ۱۳۵۱ درگذشت.
محمدرضا رضوان طلب ـ رئیس کتابخانه و موزه ملی ملک ـ در این نکوداشت اظهار داشت: تعبیرات گوناگونی از این نکوداشت در این چند روز به زبان ها و قلم ها جاری شد، بعضی ها آنرا پنجاهمین سالمرگ و بعضی سوگواره خواندند، اما من نتوانسته ام این تعابیر را به زبان جاری کنم. اعتقاد من این است “هرگز نمیرد آن که دلش زنده شد” و مرحوم حسین آقا ملک، زنده و جاوید خواهد ماند. بهترین تعبیر در این مورد حیات پس از حیات برای اوست.
جعفر عباس پورـ سرپرست سازمان موقوفات ملک ـ هم با بیان اینکه تولیت آستان قدس رضوی به سازمان موقوفات ملک مأموریت صیانت و بهره وری موقوفات حاج حسین ملک را داده است، اظهار نمود: این موقوفات شامل ۶۵ هزار هکتار املاک، اراضی کشاورزی مرتعی، مستغلات شهری و روستایی و ۱۲۷ حلقه چاه، حقابه، قنات و چشمه در چارچوب ۵۱ رقبه و کتب و اشیا تاریخی است. این مأموریت در چارچوب هفت دفتر املاک و اراضی در تهران، مشهد، چناران، فریمان، سنگ بست، گلبهار و تربت جام، هچنین سه گاوداری صنعتی با بیشتر از چهارهزار و ۵۰۰ رأس دام و چهارمجتمع عظیم زراعی و باغی انجام می شود.
او اضافه کرد: حاصل این تلاش ها مطابق نیات واقف خیراندیش در حوزه نشر فرهنگ و بهداشت ودرمان و شخصا برای اداره کتابخانه و موزه ملی ملک، بیمارستان ثامن الائمه چناران، بیمارستان تربت جام و همینطور ساخت بیمارستانی در فریمان هزینه می شود. امیدوارم با برگزاری چنین مراسمی سبب ترویج و احیای وقف در حوزه های فرهنگی و سلامت شود.
سیدمهدی خاموشی ـ رئیس سازمان اوقاف ـ هم درباره شخصیت حاج حسین ملک و موقوفات او و اهمیت وقف سخن گفت و با بیان اینکه وقف در نهاد بشری معنای ویژه ای دارد، اظهار داشت: وقف نیت متعالی دارد و با مطالعه در سایر کشورها به چنین نتیجه ای می رسید. در همه زمینه ها وقف انجام می شود، همچون وقف دانشگاهی، فرهنگی، علمی و بهداشتی. حتی موقوفاتی در تهران برای نگهداری و تعمیر یک پل داشتیم.
وی در ادامه بیان نمود: به نظرم زمان درحال تغییر است و چقدر خوب است این کتابخانه به فکر مجازی کردن آثار حجیم است و چقدر بهتر می شود که این مخزن را گسترش دهید، چونکه با نیت این واقف محترم سازگار است؛ یعنی نخستین کتابخانه مخزنی مجازی را داشته باشیم و بتوانیم این نخستین را به سمت دانشجویان، پژوهشگران و دانش آموزان بکشانیم. در واقع وقف علمی را در اینجا بنا بگذارید؛ یعنی پژوهش هایی را که می تواند در جهان بشری امروز اثرگذار باشد در کتابخانه ملک که رفعت تاریخی ـ علمی دارد، ثبت نماییم. پژوهشگران زیادی در ایران هستند که باید تولیدات علمی برای این کتابخانه تهیه کنند. همینطور باید شبکه ای بین وقف های مشابه ایجاد نماییم. امیدوارم بر تعالی این کتابخانه و موقوفات روز به روز افزوده شود و شاهد بهره برادی بیشتر از این موقوفات در زمینه علمی باشیم.
مالک رحمتی، قائم مقام تولیت آستان قدس رضوی هم اظهار داشت: خیلی تلاش شد که این همایش یک وجه ممیز با سایر نشست ها داشته باشد. در معرفی این بزرگ مرد وقف در تاریخ کوتاهی شده است و تلاش کردیم در این آیین به این مورد بپردازیم. در آستان قدس رضوی ما امانت دار این موقوفات هستیم، چه موقوفات ملک و چه دیگر موقوفات و باید در مقابل صیانت از آنها تلاش نماییم. عمل به وقف نامه ها جزو وظایف ماست و نیت مرحوم حاج حسین ملک هوشمندانه بود؛ چون که دو جنبه تربیت اسلامی (روح سالم در جسم سالم) به خوبی درک کرد وتمام دارایی خویش را در این حوزه وقف کرد. بیمارستان ها و موزه و کتابخانه ملک هم برای همین مساله استفاده می شوند.
او افزود: پایه هویت و تمدن کشور در موزه هاست، در سه هزار جلد کتابی است که در این کتابخانه است. موزه ملک از نوع پیشرفته ترین و به روزترین است. در این موزه دسترسی الکترونیک و استفاده هوشمند داریم. زمانی را شاهد رشد و توسعه در این مجموعه بودیم که در بازه زمانی با توقف روبرو شدیم، در حالیکه نیت حاج حسین این است که این رشد رو به صعود باشد؛ بنابراین سیاست بعدی ما توسعه خدمات کیفی و کمی است. راه ماندگار و مؤثرتر این است که به شکلی از این مجموعه بهره برداری نماییم که هر کسی آنرا ببیند دلش بخواهد اموالش را وقف امام رضا (ع) کند.
رحمتی تصریح کرد: آنچه که باید به آن دقت کنیم توسعه وقف فرهنگی است؛ یعنی توسعه موقوفاتی از جنس وقف حاج حسین ملک که در این حوزه کوتاهی شده است. این رسالت گردن مسؤولان در مجموعه ملک است که مصداق بارز یک وقف فرهنگی هستند و موقوفات باید در توسعه های علمی نقش ایفا کند.
قائم مقام تولیت آستان قدس رضوی همینطور پیامی از ریاست جمهوری درباره حاج حسین ملک را برای حاضران خواند. در این پیام از وزارت میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی و همینطور وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی خواسته شده که از موزه و کتابخانه پشتیبانی کنند و محققان و دانشجویان این مرکز را کانون توجه خود قرار دهند.

در این مراسم از برخی واقفان تولیت آستان قدس رضوی تقدیر گردید و محمد حسین ملکیان شعرخوانی کرد.
همینطور در انتها این آیین از کتاب های «روزگار ملک»، «رقم ها و فرمان های صفوی و قاجاری»، «مکاتبات ناصرالدین شاه با کامران میرزا نایب السلطنه»، «فهرست توصیفی نسخه های خطی پزشکی و علوم وابسته» که اخیرا در کتابخانه و موزه ملی ملک انتشار یافته است، رونمایی گردید.

منبع: صد کادو