۱۵ تیر؛ جشن خام خواری! به من بگو چی می خوری، به تو میگم کی هستی

صد کادو: مردم در ایران باستان ۱۵ تیر ماه از خوردن خوراک های حیوانی و پختنی دوری می کردند و خام خواری را جشن می گرفتند.
به روایت ابوریحان بیرونی در آثارالباقیه «عم» یا «غفس» یا «خواره جشنی» از جشن های سغد باستان بوده است. از مراسم این جشن، دوری کردن از خوراک حیوانی و پختنی ها را می توان نام برد.
دی به مهر روز از تیرماه برابر با ۱۵ تیر در گاهشماری ایرانی جشن خام. خواری است که در تقویم سغدی برابر با پانزدهم روز ما و «بساکنج» است.
در ایران باستان، جشن. های بسیاری برپا می. ده است. خیلی از جشن ها نشان دهنده این است که ایرانیان برای شادی های زندگی، ارزش زیادی قائل بودند. واژه جشن هم از کلمه «یسنه» ریشه اوستایی دارد و به مدلول ستایش کردن است بنابر این، هدف از برگزاری جشن ها در ایران باستان گردهمایی مردم، خشنودی خدا و به تبع آن سرور و شادی مردم، خدمت رسانی و بخشش به تهیدستان و زیردستان و خلاصه ستایش پروردگار یکتا بوده است.
خام خواری به مفهوم مصرف غذاهای خام است. متخصصان معتقدند اگر ۷۵ درصد از غذای مصرفی فردی یا بیش از این مقدار را مواد غذایی خام تشکیل دهند، می توان او را خام خوار به حساب آورد.
خام خواران معتقدند غذاهای خام حاوی آنزیم هایی هستند که عمل هضم غذا را در بدن تنظیم می. کنند اما حرارت دادن یا فریزکردن غذا این آنزیم ها را نابود می کنند. مصرف غذا بدون وجود این آنزیم ها در طولانی مدت سبب مسمومیت بدن، زیاده روی در مصرف غذا و در نهایت منجر به چاقی می شود. غذاهای خام نسبت به غذاهای پخته، مواد مغذی بیشتری دارند.
غذاهای خام. خواران شامل انواع میوه، غذای اصلی آنها سبزیجات و آجیل و خشکبار مثل گردو، پسته، فندق، بادام و انواع جوانه ها همچون جوانه گندم، عدس، ماش، نخود، سویا و مواد قندی نظیر عسل، کشمش، خرما، انجیر، شکر قهوه ای و… است که به طور خام و طبیعی مصرف می کنند. البته می توان این مواد را به طور غذاهای ترکیبی هم مصرف کرد.
آنچه بین رژیم های خام خواران مشترک است مصرف غذاهایی است که بیش از ۴۶ درجه سانتیگراد حرارت ندیده یا قبلا در فریزر نگهداری نشده باشد.
این روزها خام گیاه خواری و گیاه خواری محبوبیت دارد و برخی به طور رژیم های ۴۰ روزه آنرا رعایت می کنند و برخی دیگر این امر را در دستور همیشگی غذایی شان دارند.
خام گیاه خواری در عین این که مزایایی همچون آرامش درونی دارد، می تواند سبب معایبی همچون تضعیف ماهیچه ها و پوسیدگی دندان شود.
البته عادت های غذایی در فرهنگ های مختلف مختلف است. بیشتر جوامع باتوجه به سنن و رسومشان آداب خاصی برای غذاخوردن دارند. این مقررات شامل مقدار، زمان، کیفیت و چگونگی غذاخوردن است. همین طور در آثار دینی موارد زیادی در مورد آداب غذا خوردن دیده می شود. در قرآن در مورد آداب غذاخوردن نکاتی همچون نوع خوراک، پاکی آن، عدم اسراف در خوردن و نوشیدن و شکرگزاری عنوان شده است.
اندیشمندان بزرگی درباره خوراک و اهمیت مصرف کمِ گوشت صحبت کرده اند.
ابن خلدون – جامعه شناس و متفکر – بیماری شهرنشینان را اغلب در نتیجه زیاده روی در خورده شدن غذاهای مختلف و سلامت روستاییان و بادیه نشینان را در سادگی غذای آنان دانسته و گفته «اصل امراض یکسره از خوراکی هاست و در حدیث نبوی است که معده، خانه مرض و پرهیز، سر داروهاست و پدیدآمدن بیماریها در وصف یار و نابهنگام خوردن است.»
افلاطون هم در کتاب «جمهور» خود نشان میدهد که خوراک حیوانی سبب پیدایش جنگ و خونریزی بین مردم است و آنرا فقط برای سربازان تجویز می کند تا درنده و جنگجو بشوند.
ضرب المثلی فرانسوی به نقل از کانت می گوید: «به من بگو چی می خوری به تو میگم کی هستی».
هیچ یک از موجودات، خوراک خودرا نمی پزند اما انسان دقت کاملی در این کار دارد؛ چنانکه فیزیولوژیست ایرلندی «گریوز» انسان را یک حیوان طباخ توصیف می کند.
«بوردو» در تاریخ خوراک می نویسد: «استعمال آتش به ابتدای گوشت خواری انسان می رسد چون عضلات سخت و بدمزه حیوانات بدون تغییری که آتش به آن می دهد، خوردنش دشوار بوده است و همین استعمال روزانه خوراک های مرده است که ذائقه او را منحرف کرده است.»
پرفسور «هئر» آلمانی نیز درباره خوراک انسان اولیه می گوید: «غرس درخت های میوه و کشت غلات به زمان خیلی قدیم می رسد و در آن زمان میوه استعمال می کرده اند… سیب، گلابی زغال شده پیدا کرده و آنها را دو لپه می کرده و برای توشه زمستان خشک می کردند.»
باتوجه به افزایش گرایش برخی افراد به گیاه خواری یا خام خواری، رستوران ها و فروشگاه هایی که غذا یا مواد غذایی گیاهی عرضه می کنند هم درحال افزایشند و مورد توجه قرار گرفته اند و حتی گوشت خواران هم می کوشند برای یک دفعه آنرا امتحان کنند.
شاید گیاه خواری یا خام خواری در طولانی مدت کار دشواری باشد اما می توان برای یک روز بطورمثال در همین روزی که به نام خام خواری در ایران باستان جشن گرفته می شده، گوشت نخوردن را امتحان کرد یا فقط گیاهان خام خورد.

منبع: sadkado.ir