مشاور وزیر ارشاد مطرح كرد جزییات طرح بازخوانی ساختار فرهنگ و رسانه

خراسان رضوی مشاور وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی اقدامات انجام شده جهت بازخوانی ساختار فرهنگ و رسانه کشور را تشریح نمود.

یاسر جلالی در نشست تخصصی بازخوانی ساختار فرهنگ و رسانه که بامداد دوشنبه، ۲۲ آذر، در مشهد برگزار شد، اظهار نمود: برنامه ای تحت عنوان طراحی و معماری ساختار فرهنگ و رسانه و با سرفصل های مختلف تعریف شده تا در قالب ساختار اجرائی مشترک پیگیری شود. طبق برنامه ریزی ها سعی شده تا حد امکان کار مشارکتی صورت گیرد و عناصر مختلف فعال در کشور مانند خبرگان و فعالان در این طراحی مشارکت داشته باشند تا این کار فقط در قالب دبیرخانه شورای عالی انقلاب فرهنگی یا یک مرکز پژوهشی انجام نشود.

وی افزود: در این راستا یک ساختار اجرائی پیشنهاد شد که در گام نخست مورد وفاق دبیرخانه شورای عالی انقلاب فرهنگی، وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی، سازمان تبلیغات اسلامی و کمیسیون فرهنگی مجلس قرار گرفت. علاوه بر این ساختار مزبور مورد تأیید رییس جمهور و مقام معظم رهبری قرار گرفته تا با رویکرد مشارکت حداکثری صورت گیرد. بر این اساس در ابتدا در جهت آماده شدن اذهان سرفصل هایی برای آن آماده شد.

جلالی اشاره کرد: انگیزه نداشتن خبرگان و فعالان برای مشارکت در این طرح یکی از مشکلاتی است که در این خصوص وجود داشت و ممکنست به جهت تجربه های تلخ گذشته به وجود آمده باشد. بدین جهت جهت ایجاد انگیزه برای این افراد سعی کردیم. بدین سبب فراخوانی منتشر گردید تا نظرات و ایده ها ارائه شود و تا حالا ۳۷۷ ایده و نظر دریافت کرده ایم که ۱۵۱ ایده آن ساختارمند است. همین طور تلاش نموده ایم محتواهای ساختاری مانند کارهای پژوهشی که در قالب کتاب و مقاله قبل از این در کشور تولید شده است را مورد تحلیل قرار دهیم. این موارد نیز شامل ۱۰۸ پژوهش و محتوا می شود. بعلاوه نشست های مشورتی انجام شد تا درباب چیستی و عناصر معماری و بازسازی این ساختار و همین طور روش دستیابی به آن بحث و تبادل نظر صورت گیرد.

وی اشاره کرد: علاوه بر این از تمام ادارات کل فرهنگ و ارشاد اسلامی استانها درخواست کردیم نظرات خودرا به ما منتقل کنند و کارهای پژوهشی استانها در این عرصه را در اختیار ما قرار دهند و همین طور صاحب نظران، نخبگان و فعالان این حوزه را به ما معرفی نمایند.

مشاور وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی با اعلان اینکه ارزیابی محتوای رسانه ها نیز در این طرح مورد توجه قرار گرفته، بیان کرد: به شکلی که گاهی محتوای منسجمی وجود نداشته اما برخی نظرات و سخنان عناصر فعال مانند اعضای شورا، مسئولان و کارشناسان که در رسانه ها انتشار یافته مورد تحلیل قرار گرفته است. هم اکنون حتی یک گزاره از ساختار فعلی دفاع نمی کند و به صورتی تمام افراد معتقدند ساختار فعلی پاسخگوی نیازها و شرایط جامعه نیست.

وی عنوان کرد: بطور کلی ۳۵ درصد راهکارهای ارائه شده، بدون تحول و قابل دستیابی و تحقق است. عمده گزاره ها نیز معتقدند کارها و برنامه ریزی ها باید در قالب یک مرجع و راهبری واحد صورت گیرد.

جلالی اظهار نمود: با استقرار فرشاد مهدی پور بعنوان معاون مطبوعاتی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی موضوع بازآرایی رسانه ای در کشور عنوان شد و دراین زمینه نیز اقداماتی صورت گرفته و نشست هایی اجرا شد. همین طور در دبیرخانه شورای انقلاب فرهنگی سامانه ای برای جمع سپاری تحت عنوان هم اندیشی آماده شده تا بتوانیم بعد از دریافت نظرات اولیه به صورتی ارتباطی ۲ طرفه ایجاد شود.

دبیر شورای لطمه شناسی مسائل فرهنگی بیان کرد: علاوه بر اقدامات یاد شده شوراهای فرهنگ عمومی استانها، شورای سیاستگذاری ائمه جمعه فعالیت خودرا آغاز نموده اند و نشست های استانی نیز شروع شد. همین طور مدلی در امتداد پشتیبانی از کارهای پژوهشی و پژوهش های دانشگاهی آماده کرده ایم و همزمان تحقیقاتی را با تعدادی از مراکز پژوهشی پیش برده ایم. همین طور بوسیله ادارات کل تبلیغات اسلامی و وزارت فرهنگ و ارشاد نیز نظرات صاحب نظران مورد استفاده قرار گرفته است و ظرفیت های بسیج و انجمن اسلامی دانش آموزان نیز فعالیت دارد. بعلاوه نشست های مشورتی با گروههای مختلف در استانهای مختلف و تهران انجام می شود.

وی عنوان کرد: بدین سبب نظرات حدود ۸۰۰ نفر بصورت مستقیم و غیرمستقیم دریافت شده و تلاش نموده ایم تا سخنان و نظرات تمام افراد شنیده شود. بار اصلی بازسازی بر دوش فعالان و عناصر مؤثر در زمینه فرهنگ و رسانه است و پس مشارکت آنها در جهت دستیابی با ساختار لازم است. بخش های دولتی ممکنست بتوانند به طرح ها، ساختار و سند منسجم برسند اما اجرای آن بدون همراهی این شبکه امکان پذیر نیست. بدین جهت در شرایطی که فعالان و خبرگان از ابتدا در تدوین و آماده سازی حضور و شرکت داشته باشند، مشارکت آنها در ادامه برنامه ها نیز ایجاد خواهد شد.

جلالی افزود: همزمان تلاش داریم تصویری از وضعیت فرهنگی داشته باشیم. در این راستا چهار تحلیل بودجه آماده کرده ایم که سه تحلیل در قالب های نهادی، موضوعی و استانی ارائه و انتشار یافته است.

جلالی افزود: در بودجه عمومی سرفصل فرهنگ تعریف شده اما سرفصل ها و ردیف های فرهنگی در سرفصل های غیرفرهنگی مانند دفاعی، صنعت و آموزش نیز وجود دارد. پس تحلیل آن تصویر دقیق تری از بودجه عمومی را نمایان می سازد. در بخش موضوعی نیز سازگاری تخصیص بودجه با اولویت های در نظر گرفته شده، مورد بررسی قرار می گیرد.

وی اضافه کرد: در بخش چهارم نیز در امتداد دستیابی به حوزه های درآمدی اقدام می شود؛ به شکلی که منابع خارج از بودجه عمومی، دستگاه های رسمی، شرکت ها، مؤسسات عمومی و… که در بودجه عمومی قرار نگرفته اما هزینه هایی را در بخش فرهنگ صرف می کنند، مورد توجه قرار می گیرند. اهتمام داریم دسترسی عمومی به هر آنچه در این راه دست یافته ایم را فراهم سازیم تا از این طریق دسترسی به منابع وجود داشته باشد.

بار اصلی فرهنگ باید بر عهده مردم قرار گیرد

محمد حسین زاده، مدیر کل فرهنگ و ارشاد اسلامی خراسان رضوی نیز در این جلسه اظهار داشت: ساختارها مانند جاده عمل می کند و ساختارهای نامناسب و نادرست، همانند جاده ای خاکی است که از سرعت حرکت کاهش می دهد و حتی ماشین را گرفتار نقص و تصادف می کند. به نظر من مشکل حوزه فرهنگی نیز در رابطه با ساختارهاست؛ پس این ساختار باید در امتداد بالا بردن سرعت کار و هماهنگی، هم افزایی و مکمل بودن میان دستگاه های مختلف ایجاد شود.

وی افزود: باتوجه به گستره کارهای فرهنگی در سراسر کشور و جریان های مردمی و حاکمیتی، کارها و برنامه های خوب زیادی انجام شده اما به جهت این که ارتباط میان ساختارها با یکدیگر قطع است، هم افزایی شکل نگرفته و به تعبیری زمینه رشد را فراهم نمی نماید. فرهنگ بسیار منعطف، سیال و همیشه درحال تغییر است؛ در صورتیکه ساختارهای موجود نمی تواند متناسب با نیازهای روز حرکت کرده و با آن هماهنگ شود.

حسین زاده با تاکید بر این که بار اصلی فرهنگ باید بر عهده مردم قرار گیرد، اشاره کرد: با این وجود در سالهای قبل و خصوصاً بعد از گذشت چند سال از پیروزی انقلاب جهت ساختارسازی حاکمیتی گام برداشته ایم و کمک به تقویت کمی و کیفی نهادها و ساختارهای مردمی کمتر مورد توجه قرار گرفته است. بدین سبب اگر خروجی طرح ها و برنامه ریزی در امتداد رشد کیفی و کمی و جریان سازی ساختارهای مردمی در بخش های فرهنگ، هنر و ادبیات صورت گیرد، نتیجه بخش خواهد بود. با این وجود اگر با رویکرد سنگین تر و فربه تر شدن ساختار حاکمیتی عمل نماییم، این ساختار توانایی حرکت نخواهد داشت و به نظر من مسیری بی راهه در پیش گرفته ایم.

مدیر کل فرهنگ و ارشاد اسلامی خراسان رضوی اشاره کرد: ساختار مردمی دارای انگیزه است و بسیار منعطف و به روز عمل می کند و امکان کار تخصصی و عمیق در آن مهیاست. بدین جهت حاکمیت باید شبکه ارتباطی ساختارهای مردمی را تقویت و تسهیل کند.

وی عنوان کرد: در خراسان رضوی و شهر مشهد تشکل های مردمی بسیاری فعالیت می نمایند که گاهی کارهای بیشتری در مقایسه با اداره کل انجام داده اند و اثرگذاری بیشتری نیز داشته است، برای اینکه در اداره کل بصورت کارمندی و اداری برخورد می شود، در صورتیکه این تشکل ها تمام روز را جهادی و انقلابی عمل می کنند. اگر تشکل های مردمی مورد توجه قرار گیرند سیاستگذاری جایگزین بخش های اجرائی ساختارهای حاکمیت می شود و این بخش ها بعنوان تقویت کننده و حامی عمل خواهند کرد. ساختارهای حاکمیتی برای اقدامات و کارهای خود محدودیت هایی دارد و به صورتی عمل آنها وابسته به ابلاغ ها و تامین بودجه است ولی تشکل های مردمی بسیار چابک عمل می کند.

حسین زاده اظهار داشت: همانطور که امام خمینی(ره) با تاکید بر توان هسته های کوچک مردمی توانست با رژیم طاغوت روبرو شود و ساختار عظیم اداره را از میان بردارد. به نظر من نقطه قوت و جهش جمهوری اسلامی در بخش فرهنگی نیز همانند بخش های اقتصادی و اجتماعی توجه به ساختارهای مردمی است.