انتقادهای صریح عادل بزدوده در هفته كودك سال هاست کسانی مانند معتمدآریا و طهماسب و جبلی پرورش نداده ایم

عادل بزدوده در آخرین روز هفته کودک ابراز تاسف می کند که به سبب عملکرد نادرست نهادهای فرهنگی، دیگر نوجوانانی مانند فاطمه معتمد آریا، حمید جبلی یا ایرج طهماسب از دل کانون پرورش فکری بیرون نمی آیند.
این هنرمند با سابقه که سال هاست در حوزه کار هنری برای کودکان فعال است، با انتقاد از عملکرد ضعیف نهادهای فرهنگی در رابطه با کودکان و نوجوانان تاکید می کند که برای پرورش شهروندان مفید باید هزینه نماییم.
وی در گفتگو با ایسنا ابراز تاسف می کند که خیلی از هنرمندان فعال و نامدار گروه سنی کودک و نوجوان به اجبار از این حوزه دور مانده اند.
بزدوده می گوید: اصل و نسب ما کار کودک است ولی وقتی به اجبار از اصل خود دور می شویم، برای گذارن زندگی ناچاریم به کارهایی بپردازیم که هیچ ربطی به کار اصلی مان ندارد. دوری ما از کار برای کودکان و نوجوانان، مرگ تدریجی است.
این کارگردان تئاتر درباره جایگاه تئاتر کودک بعنوان ابزاری جهت زندگی بهتر، توضیح می دهد: بیش از ۵۰ سال است که در کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان این مساله را فریاد می زنیم که تئاتر فقط یک وسیله سرگرمی سالم نیست بلکه راهی است برای پرورش فرزندان مان.
او با انتقاد از پایین بودن سطح کیفی کارهای فرهنگی مربوط به کودکان اضافه می کند: متاسفانه هیچ یک از گروه هایی که برای کودکان کار فرهنگی انجام می دهند، به این موضوعات مهم مربوط به این حوزه آگاهی ندارند. دلیلش هم خیلی ساده است. خیلی از آنان آموزش آکادمیک مرتبطی ندیده اند یا اگر هم دانش آموخته دانشگاه هستند، باز هم دراین زمینه کم تجربه اند برای اینکه با کمال تاسف باید بگویم در دانشگاه های هنری ما دپارتمانی برای تئاتر کودک و نوجوان نیست. تنها دو واحد درسی دراین زمینه تعریف شده است. با این وصف، دانشجویی که فقط دو واحد درسی در حوزه تئاتر کودک گذرانده، با چه زمینه مطالعاتی می خواهد وارد این حوزه شود. خیلی از دانش آموختگان تئاتری ما کمتر در زمینه تئاتر کودک مطالعه کرده اند.

بزدوده خاطرنشان می کند: بیش از ۵۰ سال پیش این مسائل را هشدار داده بودیم. وقتی می گوییم تئاتر کودک نیازمند قصه است، این حرف درستی است ولی محتوای آن قصه را هم نباید فراموش نماییم. این که یک قصه با چه تفکر و زمینه فرهنگی از دل یک تئاتر به کودکان منتقل می شود، اینها همه مسایلی است که همچنان با آن دست به گریبان هستیم.
این هنرمند باسابقه در حوزه تئاتر کودک و تئاتر عروسکی با تاکید بر لزوم ارتباط بینارشته ای برای ارتقای سطح کیفی تئاتر کودک و نوجوان یادآوری می کند: یک فعال تئاتر کودک باید مدام از مشورت های جامعه شناسان، روان شناسان کودک بهره مند باشد. نمی توانیم بدون مشورت با این متخصصان، محصولات فرهنگی مناسبی برای کودکان و نوجوانان بسازیم.
او با ابراز تاسف از این که برخی مربیان تئاتر کودک در آموزشگاه های آزاد، پیشینه قابل قبولی دراین زمینه ندارند، ادامه می دهد: تعدادی از افراد به صرف داشتن علاقه و عشق به کودکان تصور می کنند می توانند مربیان قابلی باشند. در حالی که عشق به کودکان یک مقوله است و آموزش درست به آنان مقوله ای دیگر که نیازمند مطالعه، تجربه و دانش کافی است. متاسفانه خیلی از این مربیان راه و رسم آموزش تئاتر به کودکان را نمی دانند و از دانش روز دنیا هم ب خبر هستند.
بزدوده که جزو هنرمندان برخاسته از کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان است، با ارائه توضیحاتی درباره شیوه کاری کانون در سالهای قبل یادآوری می کند: ما در دل کتابخانه های کانون به آموزش نوجوانان مشغول شدیم و از دل همین کتابخانه ها هنرمندانی مانند فاطمه معتمدآریا، حمید جبلی، ایرج طهماسب و… برخاستند. اما امروز چه کسانی را در قد و قواره این هنرمندان پرورش داده ایم؟ چون متاسفانه نگاه ها عوض شده است.
او اضافه می کند: قبل از انقلاب، عضویت در کتابخانه های کانون رایگان بود. آن زمان فقط با ارائه دو قطعه عکس عضو کتابخانه می شدیم و علاوه بر کتاب، از آموزش طراحی و نقاشی و فیلمسازی و دیگر آموزش ها بهره مند می شدند و این امکان را داشتند که بهترین فیلم های مربوط به کودکان را که در سراسر جهان تولید شده بود، ببینند. هدف کانون این بود که نسلی را پرورش بدهد که اگر هنرمندان خوبی هم نشدند، سلیقه هنری بالایی داشته باشند و این کار را بوسیله ارائه خوراک دیداری و شنیداری باکیفیت به این هنرجویان انجام می داد.
او ادامه می دهد: در آن دوره کانون پرورش فکری در تمام نقاط کشور و حتی دورافتاده ترین شهرها کتابخانه داشت و به سبب رایگان بودن عضویت، کودکان تمام طبقات اجتماعی می توانستند از امکانات آن بهره مند شوند ولی متاسفانه سال هاست که کانون ورودی می گیرد و این نخستین ضربه ای است که به کودکان اقشار ضعیف وارد می شود.

بزدوده توضیح می دهد: ۵۰ سال پیش در کانون بصورت رایگان به هنرجویان آموزش فیلمسازی می دادند و فیلم هایشان را به خارج از کشور می فرستادند، آنان بهترین کتاب ها را در کتابخانه های کانون می خواندند، بچه ها با بهترین استادان تئاتر کودک دنیا همچون دان لافون، اسکار باتک و هنرمندان داخلی مانند بیژن مفید آموزش تئاتر دیدند. کانون بدون گرفتن ریالی شهریه، هنرجویان را پرورش می داد اما متاسفانه بعدها راهش عوض شد.
بزدوده با ابراز تاسف از ضعف بزرگ آموزش و پرورش در پرورش کودکان و نوجوانان ادامه می دهد: با کمال شرمندگی باید بگویم که آموزش و پرروش ما سماق می مکد. میلیونها دانش آموز داریم که برای آنان کاری نکرده ایم. به دانش آموزان یاد نمی دهیم چگونه توانمندی های خودرا ارتقا بدهند و آنان را با توانایی های شان آشنا نمی نماییم. اینها بزرگترین مشکلاتی است که بارها فریاد زده ایم ولی گوش شنوایی وجود ندارد.
این کارگردان تئاتر اضافه می کند: کانون پرورش فکری همین حالا هم با همان بضاعت اندک خویش می کوشد عملکرد مفیدی داشته باشد. این مرکز با این هدف که همجوار مدرسه باشد، شکل گرفت. اما الان کجاست؟ در کنار کانون و آموزش و پرورش، حضرت والای تلویزیون چه می کند؟! دهه شصت تتمه آثار درخشانی که تلویزیون برای کودک و نوجوان کار می کرد، تولید شد و حالا سال هاست که در این رسانه هیچ خبری نیست. اصلا دغدغه رسانه ملی، کار برای کودک و نوجوان نیست و متاسفانه حتی آموزش و پرورش هم چنین دغدغه ای ندارد.
بزدوده با ابراز تاسف از جای خالی هنرمندانی مانند رضا بابک، بهرام شاده محمدلو، مرضیه برومند و… در ساخت برنامه های کودک تلویزیون ادامه می دهد: این بزرگان بیرون گود نشسته اند و از تجربه های ارزشمندشان هیچ بهره ای نمی بریم. کی مقرر است از خواب غفلت بیدار شویم و پرورش و مراقبت از کودکان و نوجوانان مان را به اهلش بسپاریم؟! همه این هنرمندان آمادگی دارند برای کودکان سراسر ایران کار کنند، نه فقط کودکان تهران.
عادل بزدوده در آخر با تاکید بر لزوم ارتقای بودجه کانون پرورش فکری می گوید: بچه ای که با کار فرهنگی درستی پرورش پیدا کرده باشد، فردا برای جامعه خود فرد مفیدی می شود. برای داشتن شهروندان مفید باید خرج نماییم. با کار فرهنگی است که کودکان متفکر می شوند و چنینی کودکانی به ایران خدمت خواهند کرد ولی سیاست های نادرست سالهای قبل سبب شده نسل جدید دلش برای کشورش نتپد. اگر غفلت نماییم، این نسل ایران را تنها می گذارند و دل شان برای آن نمی سوزد و ما مقصر ایجاد این وضعیت هستیم، ما که نتوانستیم آنان را بدرستی پرورش بدهیم و عشق به کشور را در آنان زنده نماییم.