آن چه در معرفی شهرهای خلاق گفته شد

وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی در آیین پایانی نخستین دوره معرفی «شبکه شهرهای خلاق فرهنگ و هنر» با تاکید بر نقش و جایگاه فرهنگ و هنر در شهرهای خلاق از این که شهر خلاق دارای شهرت و اعتبار است گفت و پیشنهادهایی را برای ادامه مسیر این طرح ارائه نمود.
به گزارش صد کادو به نقل از مرکز روابط عمومی و اطلاع رسانی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی، سیدعباس صالحی با تکیه بر این مطلب اضافه کرد: شهر و شهرنشینی از دیرباز مورد توجه بوده و در دهه های اخیر مورد توجه مضاعفی قرار گرفته است. بیش از نیمی از جمعیت جهان در شهرها هستند و در ایران ۷۰ درصد جمعیت کشور در شهرها سکونت دارند.
او سپس با بیان اینکه هم اکنون شهرنشینی تبدیل به یک مسئله گسترده انسانی و اجتماعی شده است، از این که شهر یک مفهوم مکانیستی یافته که روح در آن یا غایب است و یا کمرنگ شده و ارتباطات افقی انسان با انسان و همین طور همسایه با همسایه و گروه های اجتماعی با یکدیگر کمتر شده است، گفت.
وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی خاطرنشان کرد: با این نگاه ها موضوع شهر خلاق زاییده شد و به وجود آمد. در شاخصهای شهر خلاق متغیرها و مولفه هایی مطرح است که در آنها جایگاه فرهنگ و هنر اساسی و مهم می باشد و نمی توانیم به حریم شهرهای خلاق نزدیک شویم بدون این که جایگاه فرهنگ و هنر را در آن موثر بدانیم.
صالحی ضمن اشاره به این که فرهنگ و هنر کانونی است برای زایش ایده های نو، افزود: در شهر خلاق کار ذهنی بر کار فیزیکی غلبه دارد و فرهنگ و هنر از خاصیت های آن است. فرهنگ و هنر جایگاه خاصی در شهر خلاق دارد. شهر خلاق شهری است با ایده های نو که یکی از مشخصه های خاص شهر خلاق است.
او ضمن بیان این که شهر خلاق شهر باهویت است، اظهار داشت: شهر خلاق از گذشته بریده نیست اما معنایی در زندگی حال می جوید و ترکیب این دو زمان هویت آنرا می سازد. شهر باهویت یکی از مولفه های رشد و خلاقیت است و فرهنگ و هنر هم یکی از مقوم های این هویت یابی و هویت زایی است. شهر خلاق دارای شهرت و اعتبار است. نشان ساز است و فرهنگ و هنر نقش اساسی در اعتبار یک شهر دارد.
صالحی در ادامه شهر خلاق را شهر دانایی محور و تجربه آموز دانست و از این که در این شهر مردم حضور زنده دارند و فرهنگ و هنر کانون گرمای زندگی مردم است گفت.
این عضو شورای علی انقلاب فرهنگی تصریح کرد: بدون شک فرهنگ و هنر در تمامی این مولفه ها نقش محوری دارد. با این نگاه بحث شهرهای خلاق در وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی عنوان شد. تجربه ای که از قبل بود مانند موضوع پایتخت کتاب و شهرها و روستاهای دوستدار کتاب. از سال ۹۸ ایده این بحث عنوان شد و امروز به ثمر نشسته است. طرح «شبکه شهرهای خلاق» دارای اهداف و انگیزه هایی بود و بر هدف گذاری هایی متمرکز است که تقویت انگیزه های تداوم در شهرها یکی از این هدف گذاری ها است. همان گونه که آتشفشان های خاموش داریم، شهرهای خاموش هم داریم. انگیزه های تداوم در شهرهایی که سابقه و صبغه داشته اند اما گرفتار انقطاع نسلی شده اند. این که مسیر شهرهای خلاق فرهنگ و هنر، انگیزه های تداوم را در این شهرها ایجاد نماید تا انرژی تازه ای به دست آورند.
صالحی همین طور اظهار داشت: دومین هدف گذاری این است که ما مزیت های رقابتی را شناسایی و تقویت نماییم برای اینکه این کار هم در چرخش اقتصادی و تعالی فرهنگ نقش دارد و هم این که با شناخت مزیت ها، فرصت های جدیدی کشف می شود و بستری می شود برای تولید اتفاقات تازه.
او هدف گذاری سوم این طرح را این که بتوانیم احساس تعلق به شهر را افزایش دهیم و هدف گذاری چهارم را این که شهرها حس کنند تنها با حوزه های اقتصاد و خدمات کلاسیک شهر شناخته نمی شوند عنوان نمود.
وزیر فرهنگ ضمن اشاره به پنجمین هدف گذاری طرح «شبکه شهرهای خلاق فرهنگ و هنر» اظهار داشت: از دیگر اهداف این طرح این است که بتوانیم نشاط شهری ایجاد نماییم و هر شهری با هر هنری در موضوعات مختلف مانند موسیقی، هنرهای تجسمی، خوشنویسی و… که شناخته می شود از راه این طرح فرصتی برای حضور مردم در این شهرها ایجاد شود.
وی همینطور با بیان توضیحاتی درباب مسیر طی شده این طرح در دو سال گذشته، برای ادامه مسیر پیشنهادهایی ارائه کرد که از آن جمله تکمیل مطالعات انجام شده است.
صالحی درباره این پیشنهاد خاطرنشان کرد: توجه به تجربیات جهانی و سازمان یونسکو دارای اهمیت است اما به معنای کپی برداری نیست. باید بومی سازی در این راه شکل بگیرد و تکامل های بعدی صورت پذیرد. همین طور همزبانی و هم فکری در ادبیات نظری این مطالعات دارای اهمیت است. این مطالعات برای رسیدن به داوری نبوده بلکه برای این بوده تا به ادبیات نظری مشترک برسیم و با همکاری سازمان های همکار کار را پیش ببریم. و این کار علاوه بر تکمیل، نیازمند این است که در بدنه اجرائی آن مورد گفت و گو قرار بگیرد و ادبیات نظری است که ما را به افق اهداف این طرح نزدیک می کند.
وی همینطور ضمن اشاره به تفاوت دبیرخانه این طرح با دبیرخانه دیگر همایش ها و جشنواره ها بیان نمود: دبیرخانه این طرح در عین این که باید برای دوره های بعد آماده باشد، فکر کند باید نقش پشتیبانی، هدایت کننده و پیش برنده را داشته باشد.
صالحی در ادامه پیشنهادهای خود اضافه کرد: به ادارات کل فرهنگ و ارشاد اسلامی استان ها تاکید می کنم این انتخاب را مورد توجه قرار بدهند و آنرا بعنوان یک کار جدی در کارهای خود تلقی کنند. لازم است دبیرخانه هر شبکه کار خودرا شروع کند تا بتوانیم ارتباطات روشنی با سندهای هر شبکه داشته باشیم برای اینکه یکی از اهداف طرح «شبکه شهرهای خلاق فرهنگ و هنر» شبکه یابی ظرفیت های جمعی شهرها و بهره گیری از آنها است. ازاین رو شکل گیری دبیرخانه هر شبکه از اهمیت زیادی برخوردار می باشد.
در این مراسم همین طور سیدمجتبی حسینی، معاون امور هنری وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی در سخنانی اظهار داشت: طرح «شبکه شهرهای خلاق فرهنگ و هنر» کشور با پژواکی شنیدنی می گوید «ایران تهران نیست»، هرگوشه این مرز پرگوهر، سرچشمه هنر است و فرزندان برومندش در آن ماهر و کاردان.
وی در قسمتی دیگر از سخنان خود ضمن بیان این که سبب و موجد هر تمدنی، جامعه ای است آراسته و مزین به بهترین خاصیت های آن فرهنگ، بیان نمود: طرح «شبکه شهرهای خلاق فرهنگ» با این رویکرد کار خودرا شروع کرد و دیباچه کار، پژوهشی پرارزش شد در سه مجلد که آرای تاریخی، جهانی و کارشناسانِ زبده معاصر را در کنار یکدیگر قرار داد و فرصت های فراموش شده را بازنمایاند. طرحی که دایره شمولش فرهنگ و هنر در تمام رشته ها و فعالیتهای هنری است از هنرهای سنتی و صنایع دستی که همکاران عزیزمان در وزارت میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری در کنارمان بودند تا وزارت کشور و سازمان شهرداری ها و انجمن ها و اصناف عرصه فر هنگ و هنر و تمامی خانواده بزرگ فرهنگ و ارشاد اسلامی.
حسینی اضافه کرد: فرآیندی که بر آمایش و آموزش و آزمایش و پژوهشِ مستمر استوار شد. ۹۶۰۰ نفر ساعت آموزش در سرتاسر ایران و تهیه و تمهید صدها پرونده برآمده از شوق و ذوق برنامه ریزان دغدغه مند شهرهای ایران و مشارکت ده ها استاد و کارشناس کارآزموده حتی در ایام سخت کرونایی مانع این حرکت نشد.
معاون امور هنر وزارت فرهنگ و ارشاد همین طور اظهار نمود: «شبکه شهرهای خلاق فرهنگ و هنر» پدیده ای پویاست و با سنجش و ارزیابی های مکرر شهرهای عضو در تحقق و اجرای برنامه های ارائه شده و همین طور پیوستن شهرهای جدید و توسعه موضوعات در دوره های آینده، راهی روشن را پیش رو خواهد داشت.
در این آیین ابراهیم حیدری، مدیرکل دفتر مطالعات و کتاب و کتابخوانی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی و دبیر اجرائی «شبکه های شهرهای خلاق فرهنگ و هنر» نیز گزارشی از روند اقدامات و فعالیتهای این دبیرخانه ارائه کرد.
او ضمن بیان این که «شبکه شهرهای خلاق» سال ها است که در مجامع بین المللی مطرح است، تصریح کرد: آن چه ما به دنبال آن هستیم شبکه داخلی و ملی از شهرهای کشورمان است و بر این اساس دبیرخانه این طرح در معاونت امور هنری وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی افتتاح شد و شورای سیاستگذاری آن هم انتخاب گردید و فراخوان طرح در سال ۹۸ اعلام گردید که با استقبال خوبی از شهرهای مختلف کشور مواجه گردید.
حیدری افزود: ۳۶۷ شهر بر طبق این فراخوان اعلام آمادگی کردند و در همه استان ها کارگاه های برنامه ریزی فرهنگی و هنری برگزار کردیم. در این کارگاه ها آموزش صورت گرفت و در نهایت ۲۶۷ شهر برنامه های خودرا به دبیرخانه این طرح ارسال کردند. در ادامه گروه هایی ارزیاب متشکل از ۹ تیم تشکیل شد و برنامه های ارسالی به دبیرخانه در چند مرحله مورد داوری قرار گرفت. بر طبق این داوری ها ۱۴۳ شهر به مرحله نیمه نهایی راه پیدا کرد و در داوری پایانی ۶۰ شهر به مرحله پایانی رسید.
در بخش دیگری از این مراسم، خوشنویس، دبیر علمی این طرح گزارشی از روند اقدامات و فعالیتهای این بخش ارائه کرد.
همین طور جمالی نژاد، رئیس سازمان شهرداری ها و دهیاری ها از این که یکی از موضوعات مورد توجه آنها نظام شهرنشینی است گفت و خاطرنشان کرد: ۶۲ هزار روستا از ۹۲ هزار روستای کشور دارای سکنه است و ۳۷ هزار روستا دارای دهیاری است.
او سپس بیان نمود: باید به مدیریت شهری با نگاه متفاوتی توجه داشته باشیم و ابزارهای ما نسبت به گذشته باید تغییر یابد و لازم است به سمت شهرهای خلاق و حتی روستاهای خلاق برویم. در حوزه شهری اگر نگاه خلاق و نوآورانه برای حل مسائل نداشته باشیم به سرانجام نمی رسیم. شهرها دارای روح و جسم هستند و باید آنها را به سمت خلاقیت ببریم و سازمان شهرداری ها و دهیاری های کشور آماده هرگونه همکاری با «شبکه شهرهای خلاق فرهنگ و هنر» است.
رونمایی از کتاب سه جلدی «شهرهای خلاق فرهنگ و هنر» از دیگر بخش های این مراسم بود
در این آیین، «شبکه شهرهای خلاق فرهنگ و هنر» به تفکیک موضوع عرضه شدند که از این لینک قابل دسترسی است.