به مناسبت روز جهانی معلولان؛ لطفا صدای این سكوت را بشنوید

صد کادو: استقبال مخاطبان از تولید نماهنگ مناجات ناشنوایان فضای رسانه ای و گوش شنیداری جامعه را به سمت و سویی هدایت می کند که برای توجه به برای افراد دارای معلولیت باید به فکر ایده های جدیدی باشیم.

به گزارش صد کادو به نقل از مهر، مرکز موسیقی «مأوا» از مجموعه های تابعه سازمان «اوج» که طی سالهای اخیر تمرکز ویژه روی تولید نماهنگ و آثار موسیقایی در حوزه های مختلف اجتماعی و ارزشی داشته است، مدتی پیش و به مناسبت روز جهانی ناشنوایان نماهنگ «مناجات ناشنوایان» را با سروده ای از رهبر معظم انقلاب اسلامی منتشر نمود.
این اثر بعنوان نخستین اثر هنری با موضوع ناشنوایان و به همت مؤسسه مأوا و با همکاری مؤسسه پژوهشی، فرهنگی انقلاب اسلامی منتشر و با استقبال خوبی هم از طرف مخاطبان مواجه گردید.
در تولید این نماهنگ که بیش از ۵۰ نفر از جامعه ناشنوایان و کانون ناشنوایان مشارکت داشتند. مهران علوی بعنوان کارگردان، امید روشن بین آهنگساز، تهیه کننده موسیقی طاها چوگان باز و مهاجر توحیدپرست بعنوان تهیه کننده نماهنگ حضور داشتند.
به بهانه فرارسیدن سیزدهم آذرماه مصادف با روز جهانی افراد ناتوان و دارای معلولیت در این گزارش ضمن واکاوی نحوه کارهای هنری در حوزه افراد دارای معلولیت، تأثیرات تولید نماهنگ «مناجات ناشنوایان» و آثار مشابه را مورد بررسی قرار داده ایم.
شنیدن آدم های عزیزی که نمی شنوند!
ناشنوایان به جهت مشکلاتی که دارند کمتر دیده می شوند و تنها بیان مشکلاتشان زمانی امکان پذیر است که پای درد و دلشان بنشینید اما بهره مندی از استعداد آنها در مشاغل مختلف سبب شکوفایی استعداد آنان می شود؛ کاری که در ساخت نماهنگ مناجات ناشنوایان انجام شده است و به بهانه روز سیزدهم آذرماه روز جهانی افراد دارای ناتوانی و معلولیت به بررسی مشکلات این افراد پرداخته ایم.
شاید نشنیدن شان سبب شده تا دیده نشوند، این کلمات وصف حال ناشنوایان و کم شنواهای کشور است که آمار دقیقی از آنها در دست نیست؛ این افراد مانند دیگر معلولان جامعه با مشکلات زیادی دست و پنچه نرم می کنند اما ناتوانی آنها برخلاف دیگر معلولان سبب شده در برقراری ارتباط با سایر افراد جامعه با مشکلات بیشتری روبه رو باشند، چون ناشنوایان در دنیای ساکت شان هر روز تنهاتر می شوند و موانع بیشتری بر سرراهشان قرار می گیرد.
این روزها ناشنوایان برای رفع نیازهای ابتدایی خود مانند ارتباط با هم نوع، اشتغال و تحصیل مشکل دارند هرچند که فدراسیون جهانی ناشنوایان اهتمام دارند افراد بیشتری را درباره لزوم شناسایی ناشنوایان در جامعه و کمک به رفع نیازهای این افراد، آگاهی نسبت به خطراتی که ناشنوایان را تهدید می کند، ارتقای فرهنگ ناشنوایان و اهمیت زبان اشاره و توانایی های ناشنوایان آگاهی پیدا کنند.
ناشنوایان نیز مانند دیگر معلولان کشور برای یافتن شغل با مشکل روبه رو هستند، اما نکته اینجاست که کیفیت کار این افراد مثال زدنی است؛ ناشنوایان چون صدای اطراف خودرا نمی شنوند حین کار تمرکز بیشتری دارند بدین سبب کیفیت کاری که آنها ارائه می کنند از سطح بالایی برخوردار است؛ همین طور ناشنوایان برای برقراری ارتباط با سایر افراد باید از زبان اشاره استفاده کنند؛ افراد ناشنوا در کشورمان می توانند در مدارس و دانشگاه های عادی تا هر مقطعی ادامه تحصیل دهند اما در این میان این محدودیت که آنها باید از لب خوانی برای قرار گرفتن نکات استفاده کنند مشکل ساز شده است به همین علت اشخاص ناشنوا ناچارند در کلاس های درس به همراه رابط (پل ارتباطی بین افراد شنوا با ناشنوا) حاضر شوند.
یکی دیگر از مشکلات ناشنوایان عدم مناسب سازی امکانات شهری با نیازهای این افراد است؛ برای نمونه این افراد هنگام استفاده از وسایل حمل و نقل عمومی مانند مترو و اتوبوس به دردسر می افتند. بارها برای این افراد پیش آمده که نتوانسته اند در ایستگاه مورد نظرشان پیاده شوند، برای اینکه تمام اتوبوس ها و بیشتر قطارهای مترو مجهز به تابلوهای نشان دهنده نام ایستگاه نیستند. بطور کلی بازگویی مشکلات ناشنوایان زمانی امکان پذیر است که پای درد و دلشان بنشینید.

شعری که رهبر انقلاب برای ناشنوایان سرود
اما در این میان مشارکت ناشنوایان در خیلی از کارهای اجتماعی به آنها این باور را می دهد که فراموش نشدند. کما اینکه افراد ناشنوا در قرار گیری در خیلی از موقعیت ها و فعالیت ها می توانند استعدادهای خودرا شکوفا کنند و تجربه های جدیدی کسب کنند.
یکی از اقدامات اخیر دراین زمینه، ساخت نماهنگ «مناجات ناشنوایان» با شعری از رهبر معظم انقلاب بوده است که به مناسبت روز جهانی ناشنوایان اخیرا پخش شده، اما با وجود گذشت زمان کوتاهی از انتظار این نماهنگ مخاطبان زیادی را به خود جذب کرده است.
در ابتدای این نماهنگ مخاطب شاهد تصویر یک نیمکت خالی با اصوات دور و برش است. صداهایی که همه ما هر روز آنها را می شنویم. بازی بچه ها، عبور و مرور ماشین ها در خیابان های اطراف، صدای باد پیچیده شده در شاخ و برگ درخت های خیابان؛ درست در چنین زمانی که بیننده به دنبال کشف اسرار صداهای نماهنگ است جوانی پا به صحنه می گذارد که برای تماشای یک کلیپ در تبلت خود از هنذفری استفاده می نماید اما با وجود تلاش هایش هرچه می کند صدایی نمی شنود.
ادامه نماهنگ با یک سکوت و نشان دادن زندگی روزمره سپری می شود؛ بحث های داغ رانندگان تاکسی های زرد رنگ شهر با مسافرانشان، بازی بچه های کوچک در پارک؛ و درست در چنین زمانی که مخاطب باز هم به دنبال کشف راز نماهنگ است جمله ای با این مضمون روی تصویر می آید «شما فقط چند لحظه از زندگی یک ناشنوا را تجربه کردید».
در چنین زمانی ادامه نماهنگ را باید در استودیویی مشاهده نماییم که انگار همان محل ضبط نماهنگ است پسربچه ای جلوی دوربین قرار می گیرد سمعکش را روی گوش سفت می کند و نماهنگ شروع می شود. موسیقی در ابتدا بسیار آرام است و دلنشین است که به هنگام شنیدن هر شنونده ای از آن لذت می برد؛ پیر و جوان، دختر و پسر با تمام رده های سنی که از ظاهرشان هم مشخص است بینشان کارمند، دانشجو، محصل، بازنشسته، خانه دار حضور دارد با زبان اشاره شعر را می خوانند.
اما نکته جالب توجه در این نماهنگ نشان دادن فرهنگ زیبای ایران است که از شمال تا جنوب ایران و از هر خطه و شهری با لباس های محلی بسیار زیبا افراد ناشنوا این کلیپ را می خوانند؛ از کرد، لر، بلوچ، عرب، شمالی، از شرق تا غرب همه با زبان اشاره که از شروع خلقت زبان همه ما بوده است با خالق خود سخن می گویند و دست به دعا برداشتند و دقیقاً در این لحظه است که مخاطب به ذهنش می رسد که شاید این افراد از سختی ها و مشکلات بر سر راهشان به خدای خویش پناه برده اند و در آخر کلیپ با نشان دادن خیل بندگانی که به دور کعبه می گردند نشان میدهد که اختتام هر سختی و مشکلی تنها با امید به رحمت خداوند امکان پذیر است و خالق هیچگاه بندگانش را فراموش نمی نماید.
نماهنگ مناجات ناشنوایان طراحی قابل توجهی دارد که نه فقط ناشنوایان بلکه مخاطب عادی را هم جذب خود می کند. شاید تنها نقدی که به کلیپ بتوان گرفت رنگ پس زمینه افراد ناشنوا باشد که در جاهایی شاید در ذوق مخاطب هم بزند اما طراح لباس با بهره گیری از لباس های شاد و زیبای محلی توانسته تا حدودی این نقض را بپوشاند.
محدودیت های زیر ساختی را هرچه سریعتر مرتفع کنیم
امیر طهرانی، یکی از اعضای اصلی کانون ناشنوایان معتقد است: «متاسفانه هیچ زیرساختی در هیچ حوزه ای برای ناشنوایان نیست و عموماً این مشکل هم به سبب تفاوت های زبانی است اما باید گفت بچه های ناشنوا به همان اندازه که محدودیت دارند به همان میزان نیز قدرت بالایی در یادگیری دارند و در تمامی حوزه ها شامل لطمه های اجتماعی، روانشناختی، یادگیری، دینی می توانند فعال و پویا باشند.»
طهرانی اظهار نمود: متأسفانه در جامعه سه میلیون فرد ناشنوا از دایره خیلی از مسائل اجتماعی کنار گذاشته شده اند با وجود اینکه می توانند کارهای خوبی داشته باشند و ما شاهدیم که این قشر همزمان با عموم جامعه پیشرفت و پویایی نداشته است؛ برای مثال حدود ۸۰ درصد بچه های ناشنوا حتی در سنین بالا قدرت درکشان از جامعه بیرونی خود در حد بچه های ابتدایی است در صورتیکه می توانند مانند سایر افراد مهارت های زیادی را کسب کنند.
وی درباره توانایی و استعدادهای جامعه ناشنوا اظهار داشت: جامعه ناشنوا توان جسمی بسیار بالایی در قدرت یادگیری دارد و اگر به گذشته نگاه کنید شاهد موفقیت های آنان در زمینه های مختلف خواهید بود؛ همین طور ناشنوایان تا پیش از انقلاب در صنایع مختلف مانند صنایع دفاعی و چاپخانه ها فعالیت خوبی داشتند چونکه این افراد علاوه بر قدرت بدنی از هوش و قدرت تمرکز ۱۰۰ درصدی بهره مندند و در مشاغلی که صداهای زیادی را تولید می کنند به سبب خصوصیت امنیتی که به شکل غریزی در این افراد شکل می گیرد بسیار موفق عمل می کنند.

کار کارستان بچه های ناشنوایی که یک کلیپ را پرمخاطب کردند
وی درباره همکاری گروهی ناشنوایان در ضبط نماهنگ مناجات ناشنوایان نیز اشاره کرد: ساخت این نماهنگ آن هم با شعری از رهبر انقلاب اتفاق بسیار مهم و خوبی بود که توسط مرکز ماوا انجام گرفت. در این کلیپ مخاطب با یک اثر هنری روبه رو است که با وجود متفاوت بودن آن حس همگرایی بسیار خوبی را در مخاطب به وجود می آورد.
به گفته طهرانی، با وجود اینکه مدت زمان زیادی از پخش این نماهنگ نمی گذرد توانسته در صدر کلیپ های مشابه قرار گیرد و این نشان دهنده رشد بسیار خوبی است که دراین زمینه بچه های ناشنوا می توانند داشته باشند.
وی بیان کرد: زبان اشاره زبان اول بشر و زبان حسی و عاطفی بشر بوده است بدین سبب حضور ناشنوایان و ادغام آنها در کارهای این چنینی می تواند سبب تقویت آنان در کارکردهای مختلفشان باشد. البته که استفاده از شعر زیبای رهبر انقلاب که به صراحت از بزرگی این بچه ها و عزت آنان در مقابل خدا صحبت می کند سبب شد تا این ناشنوایان از اینکه رهبرشان از زبان آنان با پروردگار سخن گفته احساس غرور کنند چونکه حس می کردند که از جانب جامعه به فراموشی سپرده شده اند.
طهرانی در آخر تصریح کرد: پیشنهاد می کنم مستند سازان بیش از این از گروه ناشنوایان برای ساخت نماهنگ ها یا مستندهای مختلف استفاده کنند چونکه نه فقط سبب دیده شدن کار خود آنان می شود بلکه می توانند مخاطب دو تا سه میلیونی ناشنوا را هم به دسته مخاطبان خود اضافه کنند؛ برای مثال در ساخت نماهنگ مناجات ناشنوایان ما از افراد ناشنوا یا رابط های این افراد و کسانی که به صورتی یک فرد ناشنوا را در خانواده داشتند استفاده نمائیم که این کار سبب شد بچه های ناشنوایی که ارتباط گیری با شعر را نمی دانستند کار جدیدی را یاد بگیرند و بتوانند استعداد خودرا دراین زمینه شکوفا کنند.

منبع: صد كادو