آرزوهایی در بیستمین سال روز درگذشت ایرج وامقی

«آرزو می كنم دانشگاه های این مُلك قدرت تربیت آموزگارانی چون ˮایراج وامقیˮ ایران خواه و با دانش وسیع را همچنان داشته باشند و راه وی در پرتو مقالات مختلفی كه نوشت همچنان به وسیله شاگردانش ادامه یابد.»
به گزارش صد کادو به نقل از ایسنا، فرید قاسملو – عضو گروه طب سنتی و اسلامی و فرهنگستان علوم پزشکی – در یادداشتی که به مناسبت بیستمین سال روز درگذشت ایرج وامقی – زبان شناس، شاعر و استاد دانشگاه – در اختیار ایسنا قرار داده، نوشته است: «سیزدهم آبان ۱۳۹۹ شمسی برابر با بیستمین سال روز درگذشت آموزگار من – ایرج وامقی (متولد ۱۳۱۱ شمسی در صحنه کردستان و متوفی در آبان ۱۳۷۹ در کرج) است.
از ایرج وامقی زندگی نامه خودنوشتی باقی مانده که در چند مکان (از جمله توسط هوشنگ اتحاد در جلد دوازدهم پژوهشگران معاصر ایران) به چاپ رسیده است. بنابراین، نیازی نیست تا این شکسته قلم به باردیگر نویسی این سرگذشت نامه بپردازد. آشنایی این حقیر با این آموزگار گرامی به نیمه دوم دهه شصت شمسی و آموختن در رشته ادبیات فارسی دانشگاه آزاد اسلامی کرج در همین سال ها بازمی گردد. دکتر ایرج وامقی در سال های بعد از آغاز جنگ تحمیلی زندگی خودرا در آبادان وانهاده و پناهنده وار در کرج روزگار می گذرانید.
برای منی که از کودکی در کرج بوم گزیده بودم حضور در پای درس گروهی از استادان در درس های ادبیات، همچون مرحوم سیدمحمود نشاط، مرحوم حبیب تبرا و البته مرحوم ایرج وامقی بسیار مغتنم بود و در این میان، گفتارهای ایرج وامقی بیش از هر آموزگار دیگری بر دل ما می نشست. او که همیشه آموزگاری را وظیفه، آروز و البته افتخار خود می دانست.
این آموزگار وطن پرست ما که بیش از هر چیز در دنیا به زبان فارسی عشق می ورزید و درباره آن می نوشت، چیزهایی به من آموخت که حالا، بعد از حدود سی سال گذر از این شنیده ها و بیست سال بعد از در گذشت استاد، همچنان آموزنده و تازه است.
به جز این، روش و منش این آموزگار گرامی و دفاع او از جایگاه و منزلت معلمی دانشگاه نیز، چیزی است که در یاد همه ما، شاگردان آن روز استاد باقی مانده است.
آن چه ایرج وامقی را از دیگر آموزگارانی که من، حالا در آستانه پنجاه و چندسالگی، همیشه در زندگی ام داشته ام مجزا می کرد چند چیز بود: ابتدا توجه به هویت بخشی به شاگردان، در مقام پاسداران آینده زبان فارسی. درس گفتارهای استاد دراین زمینه بسیار شنیدنی، گیرا و البته آموزنده بودند. دیگر، نگاه چندبُعدی او، و فراتر رفتن از قالب ساده یک آموزگار (که همان گونه که قبل از این ذکر شد، او صادقانه به آن عشق می ورزید) به مقوله معلمی.
بر این اساس، ایرج وامقی در کنار آموزگاری فرهیخته، نظریه پردازی ژرف نگر در عرصه ادبیات و اجتماع نیز بود. این نظریه پردازی را بیش از هر چیز در مقاله های وسیع استاد می توان دید. هیچ مقاله ای از او را نمی شناسم که ردپایی از این نظریه پردازی در آن وجود نداشته باشد.
و سه دیگر، شخصیت چندبُعدی او، هم در زندگی روزمره و هم در مقام آموزگار. وامقی در کنار آموزگاری، سیاست پیشه ای عاشق مصدق نیز بود که این خاصیت به سال های جوانی او و حضورش در جبهه ملی برمی گشت. به جز این، اظهار نظرهای وی در عرصه وسیع دانش های در رابطه با ادبیات فارسی و منابعی که دراین زمینه به شاگردان معرفی می کرد، این شخصیت چندجانبه او را برای ما معرفی می کرد.
حالا که بیست سال از درگذشت آموزگار گرامی ام می گذرد، درد دل هایم با ایشان در چارچوب گزاره هایی، هر یک شامل «آرزویی است» که درباره او دارم، بیان می کنم.
– آرزو می کنم دانشگاه های این مُلک قدرت تربیت چنین آموزگاران ایران خواه و با دانش وسیع را همچنان داشته باشند.
– آرزو می کنم راه استاد، در پرتو مقالات مختلفی که نوشت و در آنها آرزوهایش را نیز بیان می کرد، همچنان به وسیله شاگردان او ادامه یابد.
– آرزو می کنم تکلیف کتابخانه شخصی او که در زندگی نامه خودنوشته اش بدان اشاره کرده و برای آن آرزویی اندیشیده، روزی روشن شده و در اختیار همگان قرار گیرد.
– آرزو می کنم کتاب شناسی مقاله های وی توسط کتابداران مشتاق این آب و خاک تهیه شود تا همچنان مقاله های وی مورد استفاده علاقه مندان زبان و ادب فارسی قرار گیرد.
– آرزو می کنم یکی – دو کتاب او که هنوز به چاپ نرسیده با کوشش فرزندان وی به چاپ برسد.
– آرزو می کنم همه فرزندان این خاک این سعادت را داشته باشند تا در دوران علم آموزی آموزگاری چنین شایسته و برومند، دست کم در یکی- دو سال از دوران تحصیل داشته باشند.»