احسان كاوه در گزارش صد كادو: ملاك انتخاب انیمیشن ها در رویازی۲

صد كادو: احسان كاوه مدیر مركز تلویزیون و انیمیشن حوزه هنری ضمن تشریح دستاوردهای برگزاری رویداد رویازی درباره شرایط انتخاب انیمیشن های متقاضی عرضه در این رویداد، توضیحاتی ارائه نمود.

به گزارش صد كادو به نقل از مهر، دومین دوره پیچینگ انیمیشن «رویازی» در حال سپری شدن مراحل آموزش است و شركت كنندگان در این رویداد، هفته به هفته به روز نهایی نزدیكتر می شوند، روزی كه باید در مقابل سرمایه گذاران بایستند و از قابلیت طرح هایشان بگویند تا بتوانند برای طرح انیمیشنی خود سرمایه گذار پیدا كنند.
با احسان كاوه مدیر مركز تلویزیون و انیمیشن حوزه هنری و یكی از اعضای اصلی برگزاركننده این رویداد گفتگو كردیم تا هم به حواشی این رویداد بپردازیم و هم ببینیم رویازی چه دستاوردی برای انیمیشن ایران دارد.
* دوره های پیچینگ «رویازی۲» این روزها در حال برگزاری است، پس از برگزاری دوره های آموزشی برخی از طرح ها كنار گذاشته شدند و به منتورشیپ پیچینگ نرسیدند، فرمول حذف و انتخاب آثار در این مرحله چگونه بود؟
براساس تمامی مواردی كه در قوانین و مقررات رویازی و همین طور كارگاه های آموزشی رویازی ۲ اعلام شده بود تمامی آثار، مورد ارزیابی كمی قرار گرفتند و طرح های آماده دوره منتورشیپ مشخص شدند. تصور ما به صورت اساسی و درباره آن چیزی كه با دانش تولید در حوزه هنرهای تصویری مطرح است، این است كه وقتی یك محصول تولید می شود، این محصول در یك كمپانی تولید شود.
* چرا از اصطلاح كمپانی استفاده می كنید؟ چون ما در ایران كمپانی انیمیشن شبیه به آنچه در خارج از كشور است، نداریم.
در ایران اكثرا از اصطلاحاتی مثل شركت و یا دفتر انیمیشن سازی استفاده می شود. یك دفتر متشكل از چند نفر است اما یك شركت متشكل از بخش های مختلف با تخصص های مختلف است. برای یك پروژه ای خصوصاً پروژه ای كه مقرر است سرمایه ای میلیاردی در آن هزینه شود، باید یك سازوكار اساسی وجود داشته باشد تا از جانب سرمایه گذار این تصور به وجود بیاید كه تیمی كه این پروژه را انجام می دهد، از همه نظر آماده است.
با صداقتی كه بچه های انیمیشنی دارند، خیلی سریع دوست دارند تولید را شروع كنند و با زحمتی جدی یك كار را تولید می كنند و زمانی كه اثر به جایی می رسد و متوجه می شوند كار خوبی تولید شده، ممكنست این سوال پیش بیاید كه این طرح برای كیست؟نمی شود تهیه كننده، سردبیر، مجری طرح، مسئول بخش محتوایی، مسئول بازاریابی و… یك نفر باشد و آن یك نفر طرحش را ارائه كند و توقع داشته باشد سرمایه گذار مناسب هم پیدا كند.
* در كنار این موارد بنظر می رسد بحث مالكیت ِ آثار حاضر در رویداد نیز برای رویازی خیلی مهم می باشد، اینطور نیست؟
بدیهی است كه هركسی كه طرحی را ارائه می كند، باید از مالك اجازه داشته باشد. برمبنای همین قاعده كه یك قاعده اساسی است، بعضی از افراد كه طرح در رویازی آورده بودند و ما شنیده بودیم كه قسمتی از این طرح، یا تمام آن برای خودشان نیست، از آنها خواستیم كه اسناد مالكیتی طرح شان را ارائه نمایند و در صورتیكه نتوانند این كار را انجام دهند، باید انصراف دهند، مثل یكی از كارهایی كه این هفته هم در گروه های بچه های انیمیشنی بحث آن داغ شده بود.
وقتی با كسی كه طرح را ارائه كرده صحبت كردم، فهمیدم اینكه ایشان نمی تواند سند مالكیت كار را ارائه كند، به این علت نیست كه پروژه برای او نیست، دلیل بر این است كه متاسفانه برای تولید در صنعت انیمیشن ایران (كه هنوز واژه صنعت را هم نمی توان به راحتی به آن اطلاق كرد) یك سری قواعد پایه ای، اصولی و ساده رعایت نمی گردد.
* مثلا چه نكاتی؟
مواردی مثل عقد قرارداد، مشخص كردن لایسنس و آی پی، اینكه این پروژه متعلق به چه كسی یا چه كسانی است؟ چه نوع مشاركتی در تولید آن شكل گرفته؟ درصد هركدام از طرفین چقدر است؟ این موارد مشخص نمی گردد.
از طرف دیگر با صداقتی كه بچه های انیمیشنی دارند، خیلی سریع دوست دارند تولید را شروع كنند و با زحمتی جدی یك كار را تولید می كنند و زمانی كه اثر به جایی می رسد و متوجه می شوند كار خوبی تولید شده، ممكنست این سوال پیش بیاید كه این طرح برای كیست؟ نخستین بار چه كسی برای آن هزینه كرد؟ ایده اصلی آن كجا عنوان شد و چه كسی طرح را ارائه داد؟ مثلا در این مورد خصوصاً باتوجه به سوابقی كه از این پروژه دارم، شنیدم و دیدم، مطمئنم كه حق آقای فضلعلی زاده ضایع شده است. او از زندگی اش برای این طرح مایه گذاشته و حالا ممكنست مالكیت این اثر حرف و حدیث هایی داشته باشد. پس این خیلی مهمست كسی كه طرح را برای پیچینگ ارائه می كند، مالك طرح باشد یا از مالك اجازه داشته باشد.
* امسال خود حوزه هنری هم در پیچینگ رویازی نمایندگانی دارد؟
خیر. ما بعنوان مركز تلویزیون و انیمیشن حوزه هنری، محلی هستیم كه به ما ارجاع می شود، افراد به سراغمان می آیند، طرح هایشان را ارائه می دهند تا حوزه هنری با سرمایه گذاری و… از آنها حمایت كند اما باید رسما اعلام كنم كه ملاك انتخاب پروژه های جدید در مركز حضور در پیچینگ رویازی است. از سال قبل تا به امروز، هركسی به مجموعه ما طرح آورده، راهنمایی اش كردم و گفتم در رویازی ثبت نام كند، فارغ از اینكه حوزه هنری و بنده در رویازی چه نقشی دارند.
* این ممكنست شائبه به وجود بیاورد كه شما برای منفعت مركز خودتان این رویداد را راه اندازی كردید.
به نظرم برعكس است. این شفافیت حوزه هنری را می رساند، چونكه تصمیم بر این گرفته كه كارهای جدیدی كه می خواهد سرمایه گذاری یا حمایت كند و حتی پروژه های جدیدی را كه می خواهد سفارش دهد بوسیله پیچینگ رویازی شناسایی كند، یعنی ما نمی خواهیم پشت پرده هیچ زدوبندی انجام دهیم و بدون بررسی با یك گروه یا شخص طرحی را نهایی نماییم و جلو ببریم، بلكه به دنبال بهترین و اصولی ترین طرح هستیم كه از همه نظر استاندارد است.
برگزاركنندگان رویازی، نفعی از این رویداد نمی برند، ولی سوژه این است كه حوزه هنری جدایی از اینكه شأن برگزاركننده در رویازی دارد، شأن تولید و سفارش انیمیشن هم دارد و خودش هم از این بستر به وجود آمده بهره مند می شود، بدون اینكه رانتی باشد. اتفاقا رانت آنجایی است كه ما فرار نماییم و به این رویداد ورود نكنیم. من همین جا از تمام سفارش دهندگان دعوت می كنم كه این كار را انجام دهند و الزاما هم نمی گویم كه صرفا بوسیله پیچینگ رویازی طرح ها را انتخاب كنند، اصلا یك پیچ دیگری برگزار شود، ولی بر پایه یك اتفاقی كه حقوق برابری را برای همه ایجاد كند. انتظار دارم تولیدكنندگان هم این توقع را داشته باشند كه محل انتخاب آثار برای سرمایه گذاران، از چنین رویدادهایی باشد.
* مثل اتفاقی كه با مركز صبا رخ داد و خبر آمد كه فیلم های كوتاه و مجموعه های كوتاه موزیكال و تلویزیونی را صرفا بوسیله رویازی جذب می كند؟
بله. به جز مركز صبا كه البته توقع می رود همه كارهای خودرا بوسیله سازوكارهای اینچنینی جذب نماید، شبكه های تلویزیونی، كانون پرورش فكری كودكان و نوجوانان و دیگر مجموعه هایی كه سفارش دهنده كلان هستند هم می توانند به این موج بپیوندند.
خیلی از تولیدكنندگان نمی دانند در این مراكز چه سازوكاری برای انتخاب آثار وجود دارد، آیا این به صورت یك فراخوان اعلام می شود؟ از بین متقاضیان، بهترین انتخاب می شود؟ یا از جانب دیگر سفارش دهنده هم مطمئن نیست كه این اثری كه برای سرمایه گذاری انتخاب نموده بهترین طرح است؟ بهترینِ از نظر كیفی، از نظر هزینه تولید و از نظر اینكه متناسب با اهداف مجموعه است. پیشنهاد ما این است كه این اتفاق بوسیله پیچینگ رویازی بیافتد، حالا این رویداد نشد، بوسیله اتفاقی كه شفاف باشد.
* طرح هایی كه از فرمودید به شما مراجعه نموده بودند برای تولید و شما به رویازی معرفی كردید، به منتورشیپ پیچینگ رسیدند؟
بله.
* این طرح ها را با چه فرمولی انتخاب كردید؟ می شود اظهار داشت كه این ها طرح های خود حوزه هنری است؟
برخی گروه های انیمیشنی هستند كه هنوز به یك شركت قوی تبدیل نشده اند، یعنی در زمینه تولید توانمندی دارند، سابقه و رزومه خوبی دارند ولی بخشی متمركز برای پیچ كردن، یعنی آماده كردن طرح برای ارائه به سرمایه گذار، بازاریابی كردن و ماركتینگ ندارند. این افراد به ما بازگشت می كنند و ما می توانیم به این دوستان پیشنهاداتی بدهیم، مثل پیشنهادی كه به یكی از این شركت ها دادیم و آن هم اینكه در حوزه هایی كه ضعف و تقاضا داشتند، به آنها خدماتی ارائه دادیم كه ماركتینگ و پیچ هم جز آنها بود.
بعد هم توافق كردیم كه اگر توانستند در رویازی، یك سرمایه گذار پیدا كنند، آن وقت در قرارداد نهایی، باتوجه به ارزش خدمتی كه ارائه دادیم و كارهایی كه خواهیم كرد، درصدی از سهم آن محصول متعلق به حوزه هنری باشد. شما اگر می بینید مدیر بخش ماركتینگ ما ۲ كار را در رویازی ثبت نام كرده، یك، به این معنا نیست كه این كارها صددرصد متعلق به حوزه هنری است.
دو، به این معنا نیست كه زدوبندی صورت گرفته است. برعكس در امتداد شفاف سازی باید تاكید نماییم كه این آثار، طرح هایی بودند كه می خواستند بیایند و مستقیم با حوزه هنری كار كنند و شاید حوزه هنری هم می توانسته و دلیلهای لازم و كافی داشته كه بر طبق همان طرح با آنها كار كند، اما این حدس را زده كه شاید طرح های بهتری هم باشد، به همین خاطر این آثار را به رقابت در رویازی فرا خوانده و سپس خود بعنوان یك مستمع در پیچینگ حضور پیدا می كند، كارها را مقایسه می كند و بهترین ها را برای سرمایه گذاری و سفارش انتخاب می كند.
* یعنی شما تعهدی نسبت به آن طرح ها ندارید كه حتما حوزه هنری یا یك سفارش دهنده تولید آنها را قبول می كند؟
خیر. آن شركت توانایی لازم برای پیچ كردن و ارائه دادن طرحش را نداشته و از ما كمك خواسته، ما هم برمبنای توافقی كه با آنها داشتیم كمكشان می نماییم و اگر سرمایه گذاری پیدا كرد، برمبنای خدماتی كه در پیچ و ارائه طرح ارائه كردیم درصدی از پروژه متعلق به حوزه هنری خواهد شد. بدین سان اگر موفق شد، حوزه هنری نفع می برد و اگر موفق نشد، به نظرم این كمكی است كه ما به فرآیند تولید انیمیشن در ایران و بطور كلی بچه های انیمیشن ساز كردیم. مانند اتفاقی كه در شتاب دهنده ها می افتد، شتاب دهنده به همه كمك می نماید و اگر یكی دو طرح موفقیتی داشته باشد، برای آنها نیز سودآوری دارد.

منبع: صد كادو